ZKLD Tasarım Başkanı Zeki Kadirbeyoğlu: "Asıl Verimlilik, Aydınlatma Kontrolüyle Sağlanır"

24 Haziran 2013 | SÖYLEŞİ 19. Sayı (Mayıs-Haziran 2013)

Aydınlatmada enerji verimliliğinin sağlanmasında LED ürünlerin kullanımının önemine vurgu yapan ZKLD Tasarım Başkanı Yüksek Elektrik Mühendisi Zeki Kadirbeyoğlu, "LED ürünler aydınlatmada büyük tasarruf sağlıyor; ancak asıl büyük tasarruf, aydınlatmayı kontrol edecek bir otomasyon sistemi kurduğunuz zaman sağlanır" diyor...
ZKLD Aydınlatma Tasarım A.Ş., mimari aydınlatma tasarımı ve danışmanlığı yapan bir firma. ZKLD Tasarım Başkanı Yüksek Elektrik Mühendisi Zeki Kadirbeyoğlu ise aydınlatma tasarımının Türkiye’deki öncülerinden. Kadirbeyoğlu ile firması, aydınlatma tasarımı, aydınlatmada enerji verimliliği ve Yeşil Binalarda aydınlatma üzerine konuştuk. 
Aydınlatma tasarımında sadece enerji tasarrufunun hedeflenmediğini belirten Zeki Kadirbeyoğlu, “Çünkü burada çok önemli bir faktör var: İnsan. Mekanda göz konforunun sağlanması çok önemli. Bunun yanı sıra kullanıcıya, mekana bağlı olarak vereceğiniz mesajlar var. Çalışma ortamında farklı, alışverişte farklı, müzede farklı bir mesaj verebilmelisiniz. Ve tüm bu faktörlerin mimariyle uyumlu olması gerekiyor.” diyor.
ZKLD Aydınlatma Tasarım’ın çok farklı disiplinlerde eğitim almış bir ekiple projelerin aydınlatma tasarımlarını yaptığını söyleyen Kadirbeyoğlu, “Ekibimizde mühendisler, mimarlar, iç mimarlar, endüstri tasarımcıları, grafik tasarımcılar yer alıyor. Ekip halinde çalışarak belli fazlarda yürüyerek müşteriye sunumlar yapıyoruz. Önce projenin aydınlatma konseptini ortay çıkarıyoruz. Ardından şematik fazı ve detay tasarımları yapıyoruz. Biz sadece tasarımı yapıyoruz. Uygulamada ise işvereni temsilen mesleki kontrolörlüğü yürütüyoruz. Tasarım yaparken de kullandığımız ürünlerde hiçbir markaya veya firmaya bağlı değiliz. Ama tasarım gerçekleşmeye başladığında yatırımcıyla birlikte bütçeye uygun olarak ürünleri seçiyoruz ve bu konuda danışmanlık hizmeti veriyoruz.” şeklinde konuşuyor.
Aydınlatma tasarımı sürecinin mümkün olduğu kadar projenin başında başlaması gerektiğini sözlerine ekleyen Kadirbeyoğlu, “Projeye ne kadar erken dahil olabilirsek o kadar detaylı bir çalışma yapma imkanımız oluyor ve mimarinin içine gizlenmiş detaylarla işi çözmeye çalışıyoruz. Aksi takdirde, geç kalınan bir safhada ürünler ortada kalıyor ve sonradan projeye monte edilmiş gibi duruyor. Bizim amacımız mimarla, peyzaj mimarıyla birlikte öncelikle projenin bir aydınlatma konseptini ortaya çıkarmak. Gece nasıl bir efekt vereceksiniz, bu efekt insanlarda nasıl bir his uyandıracak, kullanıcıların konforu açısından nasıl bir aydınlatma sağlanacak?.. Çünkü aydınlatma tasarımı bütün bunları kapsıyor.” ifadelerini kullanıyor.
Aydınlatmada enerji verimliliğinin sağlanmasında enerji verimli ürünlerin kullanımının önemine de değinen Kadirbeyoğlu, şöyle devam ediyor: “LED ürünler aydınlatmada büyük tasarruf sağlıyor ancak asıl büyük tasarruf, aydınlatmayı kontrol edecek bir otomasyon sistemi kurduğunuz zaman sağlanır. Gün ışığına bağlı sensörler, hareket sensörleri kullanarak; gerekli olmadığı durumlarda fazla ışığı az bir değere indirerek çok fazla tasarruf etme imkanınız var. Yani sadece tasarruflu lambalar kullanarak değil, ihtiyacınız olan ışığı gerektiği anda kullanarak asıl büyük tasarrufu yapıyorsunuz. Bu nedenle yapacağınız aydınlatma kontrol sistemi yatırımı size çok daha hızlı geri dönüş yapıyor.”
“Biz Türkiye’de mimari aydınlatma tasarımı konusunda henüz bunun eğitim sürecindeyiz. Yani, yaptığımız işi müşterilere anlatıyoruz. Yatırımcı bize geliyor ve bizimle çalışmak istiyor. Ama yaptığımız iş konusunda bir fikri yok. Bu nedenle, örneğin bir dış aydınlatmada ‘lambayı buraya koymayın onun yerini peyzaj mimarımız belirledi’ diyor. Bu durumda ben hedeflediğim tasarımı yapamıyorum. Lambanın nereye koyulacağına aydınlatma tasarımcısı karar verir. Bu nedenle biz bünyemize bir peyzaj mimarı da aldık. Çünkü tasarım bütünlüğü mimaride olduğu gibi aydınlatmada da olmalı. Aydınlatma tasarımcısı da bir projede tümünden sorumlu olmalı.”
“Hemen hemen bütün projelerimizde Yeşil Bina kriterlerine uyumlu projeler üretme konusu karşımıza çıkıyor. Çünkü yatırımcılar açısından, Yeşil Bina projeleriyle aydınlatmanın yanı sıra diğer teknolojilerin de bir araya gelmesiyle ciddi tasarruf elde etme imkanı var. Bu nedenle biz de tasarımlarımızı buna uygun olarak yönlendiriyoruz. Bu konuda çalıştığımız projelerde de oldukça bilgi ve tecrübe sahibi olduk. Ne yapmamız, ne yapmamamız gerektiğini biliyoruz.”
“Tekfen’in Kapıthane’deki Ofis projesi, Renaisance’ın Mecidiyeköy’deki ofis projesi, Torium AVM gibi Yeşil Bina projelerinde yer aldık. Şu anda yapmakta olduğumuz Piri Reis Üniversitesi ve Nurol Tower projesi de Yeşil Bina sertifikası alacak projeler.”
“Yeşil Bina sertifi kasyon sistemlerinde ‘sınıf 500 lüks’, ‘koridor 150 lüks’ gibi, belli mahaller için verilen bir lüks tablosu var. Metrekare başına, her lüks için 3.3 watt’tan aşağıda kalmanız isteniyor. Kalamadığınız takdirde o puanı alamıyorsunuz. Burada mimari aydınlatma tasarımıyla bir çelişki var. Özellikle dış aydınlatma konusunda çok ciddi kısıtlamalar bulunuyor. Bu kısıtlamalara uyarsanız istediğiniz aydınlatma tasarımını yapamıyorsunuz. Biz de bu durumda alternatifler üretmeye çalışıyoruz.”
ZORLU CENTER’IN AYDINLATMASINDA BÜYÜK TASARRUF
“Son dönemde çalıştığımız önemli projelerden biri de Zorlu Center. Bu projede yaklaşık 3 senelik bir çalışma dönemine gelmiş durumdayız. Projede çalışmaya mimari gruplarla birlikte başladık. Yaklaşık bir seneyi bulan çalışmayı Emre Arolat’ın bürosuyla yürüttük. Yapıyı anlamak için oldukça mesai ve zaman harcadık. Çünkü mimariyi ve arkasındaki fi kri çok iyi anlamamız gerekiyordu.”


“Proje genelindeki otel hariç tüm fonksiyonlardan sorumluyuz. İç aydınlatma, AVM, dış aydınlatmalar, peyzaj aydınlatmaları, asansör holleri, konut holleri, hatta konutların içindeki koridorlara kadar mimari grupla birlikte tasarımları yürüttük. Bütün bu fazları yaptıktan sonra da bir sunumla işverene anlattık. Bu doğrultuda ihale dosyasına ihale şartnamesini de hazırladık. Mimara karşı olan görevimiz ilk aşamada tamamlandı. Daha sonrasında ise 2 seneye varan bir süredir de Zorlu Yapı’ya bağlı olarak işin kotrolünü yürütmeye başladık. Kullanılacak ürünleri Zorlu Grubu, Vestel olarak üretme kararı aldığı için onlara kısmen de olsa ürün danışmanlığı yaptık.”


“Bir AB Bankası kanalıyla Türkiye’de enerji verimliliği konusunda yatırım yapan firmalara verilen krediler var. Zorlu Grubu, projede bu krediyi kullanmak istedi ve bizden, projenin aydınlatmasının konvansiyonel metot ve ürünlerle yapılması ile LED tabanlı ürünlerle yapılması arasındaki yatırım ve işletme farklarını ortaya koyan bir çalışma yürütmemezi istedi. Biz de projeyi baştan sona tekrar etüt ederek bunun bir çalışmasını yaptık. Tabi bu çalışmayı yaparken sadece enerji sarfiyatını değil, kullanılan ürünlerin bakım, değişim vb. faktörlerini de hesaba kattık. Sonuçta, projenin elektrik enerjisi Zorlu Enerji’den çok uygun bir fiyatla kullanmasına rağmen, sadece aydınlatmada senelik yaklaşık 1,7 milyon dolar gibi bir rakamı tasarruf edeceğimizi belirledik. 4- 4,5 milyon dolarlık yatırım farkının da 3 seneden daha kısa bir sürede yatırımcıya geri döndüğünü belirlemiş olduk. Bu veriler sonucunda proje kredilendirildi ve biz aydınlatma konusunu bu krediyle yapmış olduk.”

 

---

R E K L A M