28 Aralık 2010 | PROJE 4. Sayı (Kasım - Aralık 2010)

VARYAP Meridian Projesi LEED YeÅŸil Bina Sertifikasyon sistemine kaydını yaptırmış Türkiye’deki ilk yeÅŸil konut uygulaması... Projede üç bloÄŸun kaba inÅŸaatı tamamlandı.
İstanbul Ataşehir’de yükselen VARYAP Meridian projesi, Amerikan Yeşil Binalar Konseyi (USGBC) tarafından hazırlanmış Enerji ve Çevresel Tasarımda Liderlik (Leadership in Energy and Environmetal Design - LEED) değerlendirme sistemine göre tasarlanmış Türkiye’nin ilk yeşil konut projesi. Yapıların mimari tasarımı, blokların araziye yerleştirilmesi, doğu-batı güneşinden etkilenmesi, sahanın topografyası ve hakim rüzgar yönleri, tasarıma yön veren parametreler olmuş. Yapı her şeyden önce sürdürülebilir mimari tasarımı ile enerjisini etkin olarak kullanacak. Bu sebeple sürdürülebilir yapılar konusunda deneyimli RMJM Mimarlık ve Buro Happold Mühendislik şirketleri ile çalışılması tercih edilmiş. Projede üç bloğun kaba inşaatı tamamlandı ve ince imalatları sürüyor. Diğer blokların ise kaba ve ince imalatları devam ediyor.
Teraslanma, projenin temel konseptini oluşturuyor. Binalar kimi zaman tek yönlü, kimi zaman da iki yönlü teraslanarak yükseliyor. Peyzaj ile birlikte ele alındığı zaman bu teraslanmalar binaların doğal havalandırılması için bir araç olarak kullanılmış. Bahçe peyzajında kullanılan su ögeleri ile binaların teraslanan yüzeyinden yükselen serin hava akımı oluşturulmaya çalışılmış. Ayrıca bu teraslar yağmur suyunun toplanması için geniş yatay yüzeyler oluşturuyor.



Sürdürülebilir Araziler
VARYAP Meridian Projesi, arazinin sadece yüzde 15’ine oturarak diğer kısımları yeşil bırakıyor. Yaklaşık 100.000 m2lik alanda 1500 bağımsız bölümden oluşan tasarımı ile kalabalık bir nüfusu içinde barındıracak. Proje konum itibariyle şehir merkezinde olduğundan altyapı problemi yaratmıyor. Hedef, şehri büyütmeden mevcut sistemi daha yeşil ve yoğun yapmak. Meridian, sahip olduğu su ve enerji tasarrufu uygulamaları ile de bu yüksek yoğunluğa, şebekelere aşırı yüklenmeden ulaşıyor. Toplu taşımaya yakın yerde yapılaşma, bina sakinlerini toplu taşımaya teşvik ederek atmosfere yayılabilecek birçok kirletici gaz oluşumunu engelleyecek. Proje, tasarımı ile bisiklet kullanımını da teşvik ediyor. Her daireye sağlanan bisiklet park alanları ve proje içindeki bisiklet yolları ile geniş arazide ulaşımın bisikletlerle yapılması teşvik ediliyor. Hibrit araç kullanıcıları öncelikli otopark yerlerinden faydalanabilecek, böylelikle desteklenecekler. Kullanılan arazinin tarım toprağı olmaması, ulusal ve uluslararası kanunlarca korunan arazi sınıfında bulunmaması detaylı olarak incelenmiş ve arazide yapılaşmanın uygunsuz olmadığı araştırmalar sonucunda ortaya konmuş.

Su Verimliliği
Banyolarda çift basmalı rezervuar sistemleri ve küçük hacimli rezervuarlar kullanılıyor. Bataryalarda debi sabitleyiciler olacak. Bu uygulamalar ile geleneksel bir dairedeki su tüketimine oranla yüzde 40 su tasarrufu sağlanıyor. Projede yağmur suyu toplanacak ve peyzaj sulamasında kullanılmak için biriktirilecek. Böylelikle suyun geri dönüşümü sağlanacak. Peyzaj tasarımı yapılırken bölgeye uyumlu bitkiler tercih edilecek. Projede ‹stanbul’da kolaylıkla yetişebilen karayemiş, ceviz, ıhlamur, akasya gibi bitkiler tercih ediliyor. Böylelikle peyzaj için kullanılacak sudan minimum yüzde 50 tasarruf yapılacak.



Enerji
Binalar her şeyden önce tasarımından dolayı enerji tasarrufu sağlıyor. Bu, doğru mimarlık gereği sahanın mevcut şartlarının araştırılması ile gerçekleşmiş. Sahadaki hakim rüzgarlar, yerel topografya, binaların doğu-batı güneşine maruz kalmamaları gibi unsurlar göz önüne alındığında, iyi bir yalıtım uygulaması ile binalarda enerji tasarrufu sağlamak mümkün. Bu tasarruf yenilenebilir enerji kaynakları ile de desteklenecek. LEED Değerlendirme Sistemi doğrultusunda yapının kullanacağı yıllık enerji miktarı hesaplanacak ve eşdeğer bir binaya göre minimum yüzde 14 enerji performans artışı araştırılacak.
Projeye Yeşil Bina özelliği katan en iddialı uygulamalardan biri de proje yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanılması. Meridian’da rüzgar türbinleri ve güneş panelleri yer alacak. Bu sistemler elektrik üretecek, üretilen elektrik binaların ortak mahal elektrik ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılacak. fiu an satış ofisinde toplam kurulu gücü 6 kWh olan rüzgar türbini ve fotovoltaik paneller mevcut. Bahar aylarında montajı yapılan sistemler ile bugün toplam 6 bin KW elektrik üretilmiş. Projede, Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğine uygun olarak merkezi ısıtma ve soğutma sistemi mevcut. Dairelerde bulunan termostatlar vasıtasıyla daire sakinleri sıcaklık ve serinlik ayarlarını manuel olarak yapabilecekler. Daire girişlerindeki ısı pay ölçerler sayesinde de her daire kullandığı kadar yakıt ücreti ödeyecek.
Cephe tasarımı, bina sakinlerinin güneş ışığından maksimum düzeyde faydalanmaları ve sıcak-soğuk iklim şartlarının olumsuz etkilerinin azaltılması hedeşeriyle tasarlanmış. Cephe, içerdiği opak panel ve camlarla çözülmüş hibrit sistemi ile yazın iç ortamı aşırı ısınmaktan koruyup, soğutma ihtiyacını azaltırken, kışın da içeri yüksek seviyede güneş ışığı girmesine izin vererek ısıtma yükünü hafişetecek. Camlar, vasistas özelliği ile belli bir kata kadar açılır olacak. Böylelikle bina sakinlerine ihtiyaç duydukları anda doğal havalandırmadan faydalanabilme olanağı sağlanacak.
Havalandırma tasarımı yüzde 30 hava fazlası sağlanarak yapılıyor. Yüzde 30 değeri LEED’in öngördüğü üretkenlik ve konforu artıran miktar. Hava fazlasının sağlanmaması hava kalitesini düşürüyor, yüzde 50 hava fazlası ise enerji performansını olumsuz etkiliyor. Binalarda yaratılan iç ortamın performansından memnuniyet değerini ölçmek için bina sakinleri binaya yerleştikten sonra memnuniyet anketi uygulanacak. Bu anket sonucunda bina sakinlerinin yüzde 80’inin memnuniyeti, VARYAP Meridian projesine 1 puan daha kazandıracak.
Meridian, LEED Değerlendirme Sistemi’nin kullanılmasını uygun gördüğü ozon tabakasına olumsuz etkisi olmayan, küresel ısınma potansiyeli minimum tutularak seçilen soğutucu gazlar kullanılarak soğutulacak. Projede ozon tabakası tahribatı ve küresel ısınmaya neden olan, yarılanma ömrü uzun CFC (kloroşorokarbon) gazları kullanılmıyor.

Malzemeler ve İç Ortam
Sahadan çıkan hafriyatın yüzde 85’i yine aynı sahada kullanılmış, geri kalanı ise dolgular için ayrılmış. Hafriyat dolgu alanlarına gönderilmemiş ve bu uygulama ‹stanbul için yapılan güzel uygulamalardan biri olmuş. Çıkan hafriyat taş da içeriyordu. Taşlar ayrı bir yerde depolanmış. Bunlar, hem sahada şu an inşaat içinde gerek duyulduğunda kullanılıyor hem de proje peyzaj aşamasında kullanılacak. Dolayısıyla araziden çıkan malzemenin tamamının bu arazide kullanılması sağlanacak.
Atıkların geri dönüşümü de bu proje için çok önemli. ‹nşaat atıklarının ayrı toplanıp, biriktirilmesi için 200 m2lik bir alan hazırlanmış. Burada ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi de etkin bir biçimde uygulanıyor ve bu sistemin ve LEED Sertifikasyonunun da bir parçası olarak geri dönüşüm tam anlamıyla gerçekleştiriliyor. Ayrıca malzemelerin ulaştırılması için tüketilecek fosil yakıtın az olması amacıyla projede kullanılan malzemelerin sahaya yakın yerlerden temin edilmesine de dikkat ediliyor.
Projede yaratılan iç ortamda özellikle üzerinde durulan konu, kullanılan malzemelerin uçucu organik kimyasal (VOC) içerikleri. Bina sakinleri doğrudan iç ortam malzemeleri ile temasta bulundukları için iç ortam malzemeleri de çok önemli görülüyor ve projede kullanılacak olan boya, parke, tavan malzemelerinin kimyasal içerikleri araştırılıyor. Düşük VOC değerine sahip malzemeler tercih edilerek iç ortam kimyasalları azaltılıyor. Böylelikle bu kimyasallardan doğan astım, bronşit ve sinir sistemi hastalıklarından bina sakinlerinin korunması hedeşeniyor. Ayrıca iç ortamı korumak amacı ile taze hava girişlerinde verimlilik katsayısı yüksek filtreler kullanılacak.

Tasarım Kalitesi
VARYAP Meridian’da esas olan gün ışığından olabildiğince yararlanmaktı... Tüm katlar panoramik manzara eşliğinde manzaranın keyfine varmak için minimal yapı strüktürü içinde tasarlanmış. Binaların cepheleri, güneşin zararlı etkilerini ve sıcaklığını minimize etmek için pastel ve yumuşak tonlarda seçilmiş cephe elemanları ile donatılmış. Projedeki en önemli tasarım kriteri, yapı grubunun çevresel etkilerini azaltmak ve sürdürülebilirlik ilkesini yaşatmak. Bu hedefe ulaşmak için arazinin topografik yapısı, rüzgâr yönleri ve güneş ışınlarının detaylı analizleri incelenmiş, binaların tasarımı ve konumları daha az enerji kullanımına yönelik olarak planlanmış. Böylece bina kütleleri daha az enerji kullanarak ısınacak ve daha hızlı soğuyacak. Geniş teras bahçelerle ferah mekânlar yaratılmış, blokların birbirinin manzarasını kesmesi önlenmiş.


Çağla Eker / Çevre ve İnşaat Mühendisi - LEED AP (VARYAP)
Mahmut Uyar / VARYAP Meridian Proje Müdür Yardımcısı



Yeşil Bina: VARYAP’ın çevreci konut inşa etme nedenlerini özetleyebilir misiniz? Bundan sonraki projelerde de aynı yaklaşım sergilenecek mi?

Çağla Eker&Mahmut Uyar: Sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir uygulamalar şu an bütün dünyanın gündeminde olan bir konu. Bizim sektörümüzde ise sürdürülebilir uygulama örneği olarak Yeşil Binalar karşımıza çıkıyor. Bütün dünya, binaların yüzde 40 enerji kullanımı, yüzde 15 su tüketimi, yüksek oranlarda hammadde kullanımı ve yeşil alan tahribatı gibi birçok olumsuz duruma sebep olduğunun farkında. Bu sebeple binalarda yapılacak herhangi bir iyileştirme enerji, su ve malzeme gibi birçok kaynağın sistemden çekilme yükünü azaltacak, böylelikle doğal kaynakları hem az kullanımdan dolayı hem de atmosfer kirliliği, katı atık, atıksu gibi oluşan atık azaltmadan dolayı faydalar sağlanmış olacaktır. Bir başka konu uluslararası arenada yapı standardının Yeşil Bina seviyesine yükselmesidir. Dünyadaki bu yükselmeye Türkiye’den de ilk örnek biz olduk. VARYAP Meridian ile Yeşil Bina know-how’ını kazandık. Bundan sonra her gayrimenkul geliştirme projelerimiz Yeşil Bina özelliğinde LEED programına uygun olarak tasarlanıp inşa edilecektir.

Yeşil Bina: VARYAP’ın sürdürülebilirlik kavramına yaklaşımı nedir?

Çağla Eker&Mahmut Uyar: Sürdürülebilirlik, mevcut kaynakların miktarını ve kalitesini gelecek nesiller için korumaktır. İnşaat sektörünün lider firmalarından biri olarak ürettiğimiz binalarda, kullanılan kaynakları sınırlamak ve kalitelerini korumak amacı güdüyoruz. Örneğin, VARYAP Meridian projesinde yenilebilir enerji kaynakları güneş ve rüzgarı kullanarak hem tükenebilir fosil kaynaklı enerji kullanımını azalttık hem de bu enerjileri tüketirken salınacak emisyon değerlerinin önüne geçtik. Gelecekte de sürdürülebilir binalar inşa edeceğiz. Bunlar kendi enerjisini üreten, oluşturduğu suyu arıtarak sisteme atık bırakmayan, kendi kendine yeten binalar olacak. Sürdürülebilir bina teknolojisine adım adım yaklaşıyoruz. Bu yoldaki ilk adım Yeşil Binalardı; bunu VARYAP olarak başardık.

Yeşil Bina: LEED sürecinde veya çevreci konut üretiminde ne tür sıkıntılar yaşanıyor?

Çağla Eker&Mahmut Uyar: Yeşil Bina projesinde sadece işverenin Yeşil Bina yaklaşımı yeterli değil. Malzeme tedarikçilerinin ve alt yüklenicilerin bu süreçte yer almaları, beklenen uygulamaları karşılaması gerekiyor.
Bu konuda alt yüklenicilerimizi eğitiyoruz, malzeme tedarikçilerini ise satın almadan çok önce neler istediğimizi anlatıyoruz. Satın alım sürecine kadar onlar belirtilen eksiklikleri kapatıyor ya da istediğimiz özellikte malzemeler sağlıyorlar. Maliyet konusunda ise proje maliyetinin yüzde 10’unu aşmayan bir Yeşil Bina bütçesi hazırladık. Sertifika maliyetleri, kullanılan yeşil malzemelerden doğan ekstra maliyet, dokümantasyon çalışmaları bu yüzde 10’nun içerisinde.
Yeflil Bina: Malzeme ve tedarik konusunda problemler oluyor mu?

Çağla Eker&Mahmut Uyar: Malzeme sertifikaları uluslararası sertifikalar olduğu için ürün uygun olsa bile ilgili sertifikasının olmayabileceğini gördük. Malzeme tedarikçileri ile görüşerek sertifikalarını tamamlamalarını istedik. Özellikle enerji modellemesi gibi Türkiye’nin çok aşina olmadığı hizmetleri yurt dışı desteği ile çözmek zorunda kaldık. En büyük sıkıntımız bu oldu.

Yeşil Bina:  Türkiye’de sürdürülebilir binalar›n say›s›n›n artmas› için hükümet ve bürokrasiden beklentileriniz nelerdir?

Çağla Eker&Mahmut Uyar: Yeşil Binaların dünyadaki uygulamalarına baktığımızda hep kamu desteğini görüyoruz. Bugün Amerika’nın birçok eyaletinde yapılan kamu binalarının LEED sertifikalı olma şartı var. İngiltere de, kendi Yeşil Bina standardını uygulamayı kamu binalarında şart koşuyor. Bu şekilde malzeme tedarikçileri, müteahhitler Yeşil Bina yapmayı öğreniyor.
Ayrıca yurt dışında Yeşil Bina yatırımlarında harçların azaltılması uygulamasının benzeri ile Yeşil Bina teşviği de beklentilerimiz arasında. Bir başka konu yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi. Yeşil Binalarda yenilenebilir enerji kaynakları uygulamalarının entegre edilmesi için devletin teşviğine ihtiyacımız var. Özel sektör olarak biz projelere bu uygulamaları entegre etsek de uygulama kapasitelerini artırmak devletten gelecek teşviklerle mümkün.

 

---

R E K L A M