Yeşil Bina Dergisi 9. Sayı (Eylül-Ekim 2011)

50 YEŞİL BİNA / EKİM 2011 [1] MacLeamy Curve, Construction User’s Roundtable, “Collaboration, Integrated Information, and the Project Lifecycle in Building Design, Construction and Operation” WP-1202, August 2004. TEKNİK & GÖRÜŞ ivme kazanıp, çok uzun senelerdir Proje Ekipleri’nin vazgeçilmez unsurlarından biri olduğu halde, maalesef ülkemizde hala fonksiyonel anlamda ortalama pro- jelerin çok büyük çoğunluğunda akustik danışmanlığın gerekliliği sorgulanmakta, kullanılması öngörülen durumlarda da istisnai haller dışında akustik, en son tasarım bileşeni olarak düşünülmekte, “nasıl olsa tamamlanmaya yakın sihirli birtakım sistemlerin/malzemelerin seçil- mesiyle, her türlü problemin üstesinden gelinebileceğine” inanılmaktadır. Oysa, iyi bir Akustik Mühendisinin projeye plan- lama veya konsept tasarım aşamasından itibaren girmesi durumunda, verebile- ceği tavsiyelerle hem ilgili maliyetlerin çok düşürülmesine, hem de binaların daha rahat ve daha değerli olmalarına katkıda bulunacaktır. Bağımsız danışmanlık konseptinin muhtelif sebeplerden hala tam yerleşe- memiş olması, aktif akustik profesyonel- lerinin, doğrudan veya dolaylı yollardan, yıllardır inşa/imalat ve malzeme/ekipman satışı ile bağlantılı olmalarını körüklemiş, sektörü asıl bilinçlendirmesi gereken unsurlar da ticari rehavet içinde, görevle- rini yerine getirememişlerdir. Bu sayede, akustik hep çok maliyetli, zahmetli ve çekinilen bir disiplin olarak görülmüş, erken planlama çalışmalarının, tasarım revizyonlarının ve yerleşim kararlarının potansiyel getirileri göz ardı edilmiş, standart/konvansiyonel bina malzemeleri ve konfigürasyonları ile sağlanabilecek yüksek/yeterli akustik performanslar teş- hir edilmeyerek, yerini “sihirli” birtakım uygulama ve malzeme icat/ithal akımına bırakmıştır. Diğer disiplinlerin proje danışmanları gibi Akustik Mühendisleri’nin de proje- lere mümkün olan en erken aşamadan itibaren katılması, ilgili maliyetlerin düşü- rülebilmesi ve fonksiyonel değişikliklere müdahale kapasitesi açısından kritik önem taşımaktadır. Şekilde, HOK Mimar- lik CEO’su (Patrick MacLeamy) tarafından 2004 yılında tavsiye edilen, MacLeamy Eğrisi [1] gösterilmektedir. Bu grafiksel sunumda, çeşitli proje ilerleyiş formatla- rıyla, proje ekibinin gayret/etki potansiyeli ve tasarım değişikliklerine bağlı maliyetler arasındaki ilişkileri temsil edilerek, tasa- rımı etkileyen kararların, projelerin erken aşamalarında yapılmalarının getirebileceği büyük avantajlara değinilmek istenmiştir. 1 No’lu eğriden görüldüğü üzere, danış- manın projeye girişi geciktikçe, efektifliği hızla düşerken, bununla birlikte 2 No’lu eğriye baktığımızda, tasarım değişiklikle- rinin gecikmeleriyle birlikte, ilgili maliyet- lerdeki çok bariz artışlar da kaçınılmaz olmaktadır. Sonuç itibariyle, ülkemizde uzun dönem ekonomik istikrarın sağlanmış olmasına paralel, inşaat sektöründe son iki yıl içerisinde kazanılmış olan momen- tum, geleceğe dönük çok ümit verici- dir. Dünya standartlarındaki, ortalama veya ortalama üzeri proje sayısı sadece İstanbul ve çevresiyle sınırlı kalmayıp, tüm ülke geneline dağılabilecek bir eğilim izlemeye başlamıştır ve her geçen gün artışını sürdürmektedir. Bina Akustiği kapsamında, projelerin değerlendirilme- lerine olanak sağlayacak ulusal teknik standartların geliştirilmesi ve ilgili kriter- lerin imar yönetmeliklerine entegrasyonu sayesinde, insanların yaşam kaliteleri ve binaların değerleri daha da yükselmeye devam edecektir. Başta mimarlar ve proje sahipleri olmak üzere hepimize düşen görev, bu geçiş dönemini en az kayıpla atlatarak ülke ekonomisine ve gelişimine katkıda bulunmaktır. Yazar Hakkında Dr. Murat H. Tan, İngiltereUniversity of Southampton, Institute of Sound and Vibration Research (ISVR), Akustik ve Titreşim Mühendisliği Bölümü’nden Lisans ve Doktora derecelerine sahip. 1998 yılından beri dünyanın önde gelen İngiliz, Amerikan ve uluslararası mühendislik danışmanlık firmalarında görev yaptıktan sonra 2009 yılından beri çalışmalarını Türkiye’de Altensis bünyesinde sürdürüyor. Yazar aynı zamanda İngiltere Akustik Mühendis- leri Odası (Institute of Acoustics-UK) asil üyesi.