Yeşil Bina Dergisi 6. Sayı (Mart-Nisan 2011)

43 N‹SAN 2011 / YEfi‹L B‹NA çevre duyarl›l›¤›n›z varsa bu konunun d›fl›nda kalam›yorsunuz” diyor Sev, “O nedenle ko- nu yap› sektöründe tsunami gibi yay›l›yor. Gelecekte sadece yeflil, ekolojik binalar prim yapacak.” Dünya bizi uyar›yor “Bu belki Türkiye için uzak bir gelecek gi- bi görünüyor ama dünya bu yolda gidiyor. Avrupa, ABD, Uzakdo¤u ülkelerinde ve der- ken Türkiye’de de duyarl›l›k uyand›. Uzun bir dönem boyunca çevre duyarl›l›¤›, sosyo-kül- türel yap›yla uyum gibi konular gözard› edil- di, bilinçsizce, çevresel etkileri çok fazla olan yat›r›mlar yap›ld› ve dünyay› tüm insano¤lu elele vererek kirletti, tüketti. Ama flimdi dün- ya bizi uyar›yor, üzerindeki tüm zararl› etkile- ri silkip atmak, bunlardan kurtulmak istiyor. Dünya kendine zarar veren faktörleri yok edip yoluna devam etme gücüne sahip. Ge- riye kalan çok küçük bir insan toplulu¤u ar- t›k varl›¤›n› nas›l sürdürür bilemem. ‹flte tam bu noktada çevre duyarl›l›¤› uyan›yor, bu ko- nuda belgeseller çekiliyor, kitaplar yay›mlan›- yor, kongreler düzenleniyor.” Ufak bir giriflim, dalgalar yaratabilir “Türkiye’de flöyle bir yanl›fl kan› da var. Sanki ben ekolojik bir yap› yapmak istiyor- sam o yap›y› tepeden t›rna¤a, her bir ayr›nt›- s›nda ekolojik yapmak zorunday›m. Bu, tabii hepimizin hedefi ve en ideal durum. Ama bi- zim gibi ülkeler bir anda bu duruma uyum sa¤layamaz. Yani ad›m ad›m ilerlemek, hiç ilerlememekten ya da geri gitmekten çok da- ha iyi. Asl›nda en ufak önlemlerin bile büyük bir faydas› oluyor. O yüzden bu konuda ce- saret gerekiyor. Ufak bir giriflimle dahi, örnek olmak, dalgalar yaratmak mümkün. Tabii devlet teflvi¤i de çok önemli. Türkiye’de baz› fleyler henüz yasal temellere oturmufl de¤il ama zamanla oturacak. Mevcut prosedürleri de¤ifltirmek çok kolay de¤il. Çin’de bile bir gökdelen s›f›r enerjili olacak flekilde tasarlan- m›flken, yasal prosedürlere tak›ld›¤› için yap›- lam›yor. Bunu aflaca¤›z fakat Amerika’y› tek- rar keflfetmeye gerek yok. Geliflmifl ve çevre- sel sorunlar›n› büyük ölçüde çözmüfl ülkeler- de yap›lan uygulamalardan örnek almal›y›z. ‹flte bu konuda kullan›c›, yani tüketici deste- ¤i çok önemli. Burada kiflisel hedeflerden çok toplumsal ve küresel ç›karlar önem kaza- n›yor. Evrensel bir söz var: Küresel düflün; ki- flisel hareket et.” Kifliler hükümetlerden daha duyarl› Enerji Kimlik Belgesi’nin, sürdürülebilirlik konusunda at›lm›fl en önemli ad›mlardan bi- ri oldu¤unu düflünen Sev, kiflilerin bu konu- ya hükümetlerden daha duyarl› oldu¤unu, daha yasal zorunluluklar getirilmeden birçok binan›n ›s› yal›t›m› için mantolama yapt›rd›¤›- n› belirtiyor ve ilave ediyor: “Tabii bu ilk etapta belli bir maliyeti beraberinde getiriyor. Ama zaman içinde kendini amorti ediyor. Çevresel ve toplumsal yararlar› da yan etkile- ri. Bu gibi bireysel giriflimler gittikçe h›zlan›- yor. Bizim toplumumuzda her fley önce eko- nomik aç›dan de¤erlendiriliyor. Sosyo-eko- nomik yap›m›z›n do¤al bir sonucu bu. Za- manla neye göre seçim yapmam›z gerekti¤i- ni elbirli¤iyle ö¤renece¤iz. Bu daha az benzin yakt›¤› için daha pahal› bir otomobil almak gibi bir fley.” Türkiye’de uygulamalar çok yetersiz Sev, baz› Avrupa ülkelerinin ekoloji konu- suna yaklafl›m›n› da flöyle de¤erlendiriyor: “Tüketim konusunda çok duyarl›lar. Alman- lar›n yumurta kabu¤unu kaz›mak için spatu- lalar› oldu¤unu duymufltum. Her fleyi tekrar tekrar de¤erlendiriyorlar. Zaten ekoloji konu- sunu da ilk gündeme getirenler Almanlard›. fiimdi art›k tüm toplumlar bu konunun pe- flinden gitmeye bafllad›. Yani daha az tüke- tim, verimli kullan›m ve verimli üretim. Bu aflamada yeni yaklafl›mlar çok önemli. Ben iflin yasal k›sm›yla çok yak›ndan ilgilenmek is- temiyorum. Uygulamalar ve geliflen teknolo- jiler aç›s›ndan bu konuya ilgi duyuyorum. Türkiye’de uygulamalar çok yetersiz. ‹nsanlar ilk etapta reklam için Yeflil Bina yapt›klar›n› iddia ediyorlar ama ne kadar bilinçli yap›yor- lar? Amaç reklam olmamal›. Bir yat›r›mc› bu- nu içsellefltirmeli. Bugün, sadece büyük fle- hirlerde de¤il, birçok flehirde binlerce yeni in- flaat yap›l›yor. Kaç tanesinde çevre duyarl›l›¤› var? Kaç› kullan›c›lar›n sa¤l›¤›n›, memnuniye- tini dikkate alarak yap›l›yor?” Binalarda çevrecilikten çok, lükse dikkat ediyoruz “Bizler de tüketici olarak sat›n al›rken, ki- ralarken, bunlar› soraca¤›m›za, farkl› konu- lara dikkatimiz kay›yor. ‹thal duvar ka¤›tlar›- n›, döfleme kaplamalar›n›, göz zevkimize hi- tap eden mobilya tak›mlar›n›, mutfak-banyo tak›mlar›n› görmek istiyoruz. Is›nmak için ne kadar yak›t harcayaca¤›m›z›, duvarlar›n›n ya- l›t›ml› olup olmad›¤›n›, hatta bu yal›t›m mal- zemesinin sa¤l›¤a zararl› olup olmad›¤›n›, duvarlar›n, kap›lar›n, dolaplar›n hangi malze- melerden yap›ld›¤›n›, nereden getirildiklerini sorguluyor muyuz? Hay›r. Bunlar›n öncelikle toplum taraf›ndan talep edilmesi, sorgulan- mas› gerekir ki yat›r›mc›lar da arz etsin piya- saya. Yani arz talep meselesi.” Mimar, yat›r›mc›y› maddi olarak ürkütmeyecek çevresel önlemler almal› “Uygun maliyetlerle bu gerekliliklerin kar- fl›lanmas› gerekiyor. ‹flte bugün için yap› en- düstrisinin kendini gelifltirmesi gereken bir di- ¤er konu da budur; çevresel ürün ve hizmet- leri, uygun fiyata sa¤layabilmek. Maliyeti yük- sek olacaksa hakl› olarak yat›r›mc› bu konuya yanaflmak istemiyor, çünkü daha yüksek fiya- ta al›c› bulamayacak. Çevresel duyarl›l›k aç›- s›ndan, geliflmekte olan ülkelerin önündeki en önemli engel bu. ‹nsanlar bilinçlenmeli ve tedbir almal›lar. Bizim mimarlar›m›z, mühen- dislerimiz, hatta yat›r›mc›lar da bu konuda çok bilgi sahibi. Teknolojiyi, son geliflmeleri takip ediyorlar fakat karfl›n›zda al›c› bulamaz- san›z yapabilece¤iniz bir fley yok. Asl›nda ma- liyete dokunmayacak, yani yat›r›mc›y› ürküt- meyecek, basit önlemler var. Rüzgardan, gü- neflten yararlanay›m, evimin önüne yapra¤›n› döken a¤aç dikeyim ki k›fl›n günefl beni ›s›ts›n ama yaz›n gölgeleneyim, suyumu güneflle ›s›- tay›m gibi... Bunun ötesinde, suyumuzu ar›t›p yeniden kullanal›m, at›klar›m›z› depolayal›m, geridönüflüme gönderelim, elektri¤imizi ken- dimiz üretelim gibi beklentilerimiz varsa, za- ten bunu bize sunacak yeterli enformasyon ve teknoloji mevcut.”