Yeşil Bina Dergisi 51. Sayı (Kasım 2020)

26 Yeşil Bina / Kasım 2020 yesilbinadergisi.com MAKALE Herhangi bir bina, yukarda listelenen özellikleri içermesi koşuluyla, bir ev, bir ofis, bir okul, bir hastane, bir topluluk merkezi veya başka bir yapı türü olsun, yeşil bir bina olabilir. Bununla birlikte, tüm yeşil binaların ve olması gereken aynı olmadığını belirtmek gerekir. Farklı ülkeler ve bölgeler, ayırt edici iklim koşulları, eşsiz kültürler ve gelenekler, çeşitli bina türleri ve yaşları veya geniş kapsamlı çevresel, ekonomik ve sosyal öncelikler gibi çeşitli özelliklere sahiptir. Bunların hepsi yeşil binaya yaklaşımlarını şekillendirir. Tüketim toplumunun sayısının hızla artması, başta çevre kirliliği olmak üzere, küresel ısınma ve iklim değişikliği, doğal bitki örtüsü ve toprak kaynaklarının bozulması, su kaynakları ve içme suyu azalması, biyo çeşitliliğin tahribi ve ozon taba- kasının zarar görmesi gibi büyük sorunlarla beraber yoğun miktarda atık sorunu da doğurmuştur. Bu atıklar, önceleri toplumda sorunlara neden olmazken, zamanla büyüyerek bütün dünya ekosistemini tehdit edecek boyutlara ulaşmışlardır. Çevresel kaygılar sürdürülebilirlik kavramını ortaya çıkar- mış ve bu kavram, sürdürülebilir kalkınma bakış açısıyla aralarında inşaat sektörünün de bulunduğu birçok önemli alanda kendine yer bulmuştur. Yeşil Binalar başlı başına bir sürdürülebilirlik projesidir ve uluslararası alanda farklı sertifikasyon kurumları bu alanda standartlar oluşturulmuştur. Bu sertifikaya «yeşil bina serti- fikası» denmektedir. Binanın performansına göre alınacak sertifika derecesi değişmektedir. Enerji verimliliği oranındaki artış, projenin konumu ve ulaşım gibi kategoriler altında değerlendirilen projeler ser- tifikasyon kriterlerine uyumu oranında derece elde eder. Yeşil Bina Sertifikaları Sertifika veren kurum sayısı birden fazladır, her sertifika temel prensipte aynı olmasına rağmen standartlar arasında bazı değişiklikler vardır. Listelenen sertifika türleri arasında en yaygın olan Amerikan Yeşil Bina Derneği’ne ait olan LEED sertifikasıdır. Almanya’da başlayan yeşil bina sertifikası süreci genel hatları ile bina yapımından önce planlama esnasında başlayan sürdürülebilirlik çalışmalarını kapsamaktadır. Amaç net bir şekilde planlamanın sürdürülebilirlik ve eko sistem dengesini bozmadan yapılmasını içermektedir. Değerlen- dirme sonuçları ise LEED sertifikasına benzerlik göstererek bronz, gümüş ve altın olarak takdim edilir. LEED derecelendirmesi 4 kategoriden oluşmaktadır. Normal, Gümüş, Altın ve Platinum sertifika dereceleri mevcuttur. Yeşil Bina Tarihçesi Dünyanın bir çok yerinde farklı yeşil bina sertifika sistemi mevcut. 1990 yılında İngiltere’de ortaya çıkan Breeam (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) yeşil bina sistemi ile gelişen çalışmalar Amerika’da LEED yeşil bina sistemi (Leadership In Energy and Environmental Design ) doğuşuyla devam etti. 1998 yıllarına gelindiğinde ise gelişmiş ülkeler sürdürü- lebilir ve yeşil binalar konusunda bir araya gelerek yeşil bina sertifikası süreçlerini tekrar gözden geçirmeye karar verdiler. Ve LLSBE (International Initiative For Sustainable Built environment) kurdular. Bu şekilde büyüyen süreç gelişmeye devam etti. 2003 yıl- larda yeşil bina sertifikası adına Greenstar,2004 de Japonya da Casbee, Almanya’da ise DGNB kurularak yeşil bina kri- terleri değerlendirildi ve ülkelerin kendilerine özel kriterleri oluşturuldu. LEED Sertifikası LEED Yeşil Bina Sertfikası’nı anlatabilmek için öncelikle “LEED” kelime anlamını açıklamamız yararlı olacaktır. İngilizce açılımı olarak “Leadership in Energy and Envi- ronmental Design” olarak geçen LEED Sertifikası kendi dili- mizde ise “Enerji ve Çevre Dostu Tasarımlarda İlerleme” olarak adlandırılmaktadır. Kısaca LEED, eko sistemi bozmadan doğal yaşamı des- teklemek için sürdürülebilirliğin temel kriterlerine uyumluluk gösteren binalara verilen bir takdir belgesidir. 1998 yılında ABD başlayan LEED Sertifikası süreci, Ameri- kan Yeşil Bina Konseyi- USGBC (United States Green Building Council) tarafından oluşturulmuştur. Bu sertifikasyon sürecinin yaratılmasının nedeni ise enerji ve çevre tasarımlarına öncülük ederek sürdürülebilir sistemler oluşturup standartlar yaratmaktır. Yeşil bina kavramını bilinçlerde oluşturmak ve ölçülebilir standartlar oluşturmak, inşaat sektöründe çevresel öncülük oluşturmak ve desteklenmesini sağlamak, 1. 40-49 puan LEED Certified 2. 50-59 puan LEED Silver 3. 60-79 puan LEED Gold 4. 80+ puan LEED Platinum