Yeşil Bina Dergisi 51. Sayı (Kasım 2020)

Yeşil Bina / Kasım 2020 25 yesilbinadergisi.com dönüş süresi önemli farklılıklar göstermektedir. Bazı har- camalar için geri dönüş süresi 3 yıldan bile kısadır. Ancak ortalama olarak yapılan harcamalar altı yıl gibi bir sürede kendisini geri ödemektedir. Bir binanın 40-50 yıllık yaşam ömrü olduğu varsayımı üzerinden yapılan hesaplamalar, yapılan harcamaları 8 ile 12 katı enerji tasarrufu sağlanabildiği ortaya koymaktadır. Binaların yeşil olmasına hizmet eden harcamaları bir maliyet unsuru olarak değil, bir yatırım unsuru olarak gör- mek gerekir. Yeşil Binaların Diğer Binalardan Farkı Nedir? Günümüzde yapı sektörü karbon ayak izi artışında diğer sektörlerin önüne geçmiştir. Doğal kaynakların üçte birini kullanan bu sektör taze suyun %12’sini kullanırken, toplam katı atığın %40’ından sorumludur. Yeşil binalar, yapılı çevrenin insan sağlığı ve doğal çevre üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirecek şekilde tasar- lanır, işletilir ve sonlandırılır. Bu da, enerjinin, suyun ve diğer kaynakların etkin kul- lanımı, kullanıcıların sağlığının korunması ve çalışanların verimliliğinin arttırılması; atık, kirlilik ve çevresel bozulmanın azaltılması anlamına gelir. Yeşil binalar üzerinde yapılan araştırmalar, binaların bu şekilde tasarlanması ve işletilmesi durumunda, gelenek- sel yöntemlerle tasarlanmış ve işletilen ortalama binalara göre enerji kullanımında %24 ile %50 arasında, CO2 emis- yonlarında %33 ile %39 arasında, su tüketiminde %30 ile %50 arasında, katı atık miktarında %70 oranında, bakım maliyetlerinde ise %13 oranında azaltım sağlanabileceğini göstermektedir. Amerikan Yeşil Bina Konseyi (United States Green Buil- ding Council, USGBC), bir yeşil binanın ortalama %32 daha az elektrik kullanarak yılda 350 metrik ton CO2 emisyonunun önüne geçtiğini yayınlamıştır. Binaların enerji ve kaynak kullanımında ve atık ve emis- yon üretimindeki payı göz önünde bulundurulduğunda, bu tasarrufların ne kadar önemli olduğu anlaşılabilir. Üstelik yeni bina ihtiyacı sürekli artmaktadır ve yapı sektörünün etkisinin mevcut hale göre daha da artması beklenmektedir; USGBC önümüzdeki 25 yıl içinde binalardan kaynaklanan CO₂ emis- yonlarının, yılda %1.8‘lik bir oranla diğer sektörlere göre çok daha hızlı bir artış göstermesini öngörmektedir. Binaların çevresel etkilerinin azaltılması ve yeşil bina- ların tasarlanması için bu tür binaların detaylı tanımlarının yapılması gerekir. Ancak bu şekilde ortalama bina ve daha yüksek performanslı binalardan bahsedilebilir ve binaların performanslarının daha da yükseltilebilmesi için izlenmesi gereken yol haritası oluşturulabilir. Binaların yeşil olarak tanımlanabilmesi için, sürdürülebilir arazi planlaması, su ve enerji, ekolojik malzeme kullanımı, iç ortam hava kalitesi, kullanıcı sağlığı ve konforu, ulaşım ve atıkların kontrolü, akustik ve kirlilik gibi alanlarda belli standartları karşılaması gerekir. Bu konular altında kaynakların verimli kullanılması, bina- nın tasarım ve inşaat sürecinde çevreye etkisinin azaltılması amaçlanır. Yeşil sertifikalı binaların, geleneksel binalara göre ek maliyeti Grafik1 ‘de görebilirsiniz. Yeşil bina nedir sorusuna? 'Yeşil' bir bina, tasarımı, yapımı veya işletmesinde olum- suz etkileri azaltan veya ortadan kaldıran ve iklim ve doğal ortamımız üzerinde olumlu etkiler yaratabilen bir binadır. Yeşil binalar değerli doğal kaynakları korur ve yaşam kalitemizi geliştirir. Bir bina 'yeşil' yapabilirsiniz özellikleri vardır. Bunlar ise şunları içerir: • Enerji, su ve diğer kaynakların verimli kullanımı • Güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kullanımı • Kirlilik ve atık azaltma önlemleri ve yeniden kullanım ve geri dönüşümün sağlanması • İyi kapalı çevre hava kalitesi • Toksik olmayan, etik ve sürdürülebilir malzemelerin kul- lanımı • Tasarım, inşaat ve operasyonda çevrenin değerlendiril- mesi • Tasarım, inşaat ve operasyonda yolcuların yaşam kalite- sinin değerlendirilmesi • Değişen bir ortama uyum sağlayan bir tasarım KARBON EMİSYONU % 35 SU KULLANIMI % 40 ENERJİ KULLANIMI % 50 KATIATIK KULLANIMI % 70 Grafik 1: Yeşil Sertifikalı Binaların Geleneksel Binalara Göre Ek Maliyeti % 6,50 % 1,82 % 2,11 % 0,66 % 7 % 6 % 5 % 4 % 3 % 2 % 1 % 0 Seviye 1 Sertifikalı (8 bina) Yeşil Bina Ortalama Maliyeti Seviye 2 Gümüş (18 bina) Seviye 3 Altın (6 bina) Seviye 4 Platin (1 bina)