Yeşil Bina Dergisi 5. Sayı (Ocak-Şubat 2011)

31 fiUBAT 2011 / YEfi‹L B‹NA lü ve düflük hacimli çal›flabilecek flekilde ta- sarlanm›fl. Havuzlardaki pompalar ›s›/rüzgar sensörleri ile çal›flacak. Food court alan›nda cam duvarlar›n aç›labilir tasar›m› iklimlendir- me ve do¤al havaland›rmaya önemli katk› sa¤l›yor. Projede mümkün oldu¤u ölçüde ye- rel malzemeler kullan›l›yor. Otoparklar›n bodrum katlara yerlefltirilmesi sayesinde aç›k otopark›n olumsuz ›s› adas› etkisi önleniyor. ‹ki katl› AVM tasar›m› sayesinde dansite art›- r›larak al›flverifl merkezinin kaplad›¤› alan mi- nimize ediliyor; böylelikle flehir ölçe¤inde aç›k alanlar kazan›larak buluflma noktalar› haline getiriliyor. Tarsu AVM’de suyun müs- rif bir tav›rla de¤il, hayat›n özel bir parças› olarak kullan›lmas› hedefleniyor. Tarsu AVM’de do¤al havaland›rma ile standart bir al›flverifl merkezine k›yasla olduk- ça büyük bir tasarruf sa¤lanacak. Bina için- deki CO 2 sensörleri vas›tas›yla içerideki ihti- yaca göre havaland›rma sa¤lan›yor. Bu da havaland›rma havas›n›n ›s›t›l›p, so¤utulmas›- n› ortadan kald›r›yor. Geceleri ise do¤al ha- valand›rma tam aç›k konumda free cooling’e çal›fl›p, gün içindeki so¤utma ihtiyac›n› azal- t›yor. Bir nevi geceleri so¤uk depolama yap›- l›yor. Do¤al havaland›rma sistemiyle, y›ll›k so- ¤utmadan 50 bin euro tasarruf, ›s›tmadan ise 10 bin euro kazanç elde edilece¤i öngö- rülüyor. Do¤al havaland›rma yoluyla yap›lan sistemde, içeri al›nan hava ›s›t›l›p-so¤utulma- d›¤› için standart havaland›rmaya göre daha az enerji tüketecek. So¤utma mevsiminde do¤al havaland›rmal› sistem yüzde 15 tüm iflletmede tasarruf sa¤l›yor. Is›tma dönemin- de yüzde 20 tasarruf imkan› veriyor. Yap›lan hesaplama sonucu biriktirilen gri suyun (Lavabo, dufl vb.), bina ihtiyac›n›n yüz- de 99’unu karfl›layacak seviyede oldu¤u gö- rülmüfl. Toplam bina su ihtiyac›n›n yüzde 50’si (günde 32 m 3 su tasarrufu) gri su ile sa¤lanm›fl oluyor. Böylelikle bina y›ll›k su ihti- yac› yaklafl›k 23.000 m 3 ten 11.000 m 3 e ini- yor. Filtrasyon ve sirkülasyon sistemi olmayan bir havuzu haftada bir boflalt›p yeniden dol- durmak gerekiyor. Bu da çok büyük bir su kayb›n› beraberinde getiriyor. Ancak sirkü- lasyon ve filtrasyon sistemi olan havuzlarda su kayb› günde yüzde 1 kadar. Bu da suyun 7 günde bir yerine, 100 günde bir yenilen- mesi anlam›na geliyor. Al›flverifl merkezinde bina otomasyon sis- temiyle de tasarruflar sa¤lan›yor. Ortak alan- lardaki ayd›nlatma otomasyonu ve ›fl›kl›klar sayesinde sa¤lanan elektrik tasarrufu, az yo- ¤un olan yaz döneminde yüzde 30’a kadar ç›k›yor. Yo¤un k›fl döneminde ise yüzde 11 civar›nda. WC ayd›nlatma otomasyonu ile yüzde 50’ye dayanan tasarruf söz konusu. Otopark otomasyonu ile sa¤lanan enerji ta- sarrufu ise az yo¤un zamanlarda yüzde 60’› buluyor. Ortak alanlarda HVAC otomasyonu ile sa¤lanan tasarruf ise yo¤un zamanlarda yüzde 40, az yo¤un zamanlarda ise yüzde 60’a dayan›yor. Bina içinde do¤al ›fl›k kullan›larak enerji harcamalar› minimize ediliyor ve keyifli al›fl- verifle olanak sa¤lan›yor. D›fl ayd›nlatma sis- temi ise yaklafl›k 30 kW güç harc›yor. Ayd›n- latma fotosel sensörü ile kumanda edildi¤in- den, el ile ve/veya zaman saati ile kumanda- ya göre, y›ll›k bazda günde ortalama 1 saat kazanç sa¤l›yor. BREEAM kriterleri do¤rultusunda, d›fl ay- d›nlatma sistemlerinde LED ve yüksek verim- li armatürler tercih edilmifl. D›fl cephede LED armatür kullan›m›ndan kaynakl› toplam ta- sarruf yaklafl›k 15 kW (Yüzde 50 tasarruf). Bu tasarruf y›lda 15 kW x 4 saat/gün x 365 gün/y›l= 21.900 kW-saat/y›l enerji tasarrufu sa¤layacak. Is› kay›p kazanç hesaplar›n›n yerel stan- dartlara göre (TS 825 ) yüzde 20’den daha düflük olmas› isteniyordu. Buna göre cam ve duvar yal›t›m de¤erlerinde de¤ifliklik yap›l- m›fl. Santrallerde panel s›n›f› normalde EN 1886 Class L2 yeterliyken, BREEAM’a göre Class L1’e yükseltilmifl. Fanlardaki spesifik fan gücü <1 W/lt/sn al›nm›fl; bu da maliyet- lere etki ediyor. Hava kanallar›nda s›zd›rmaz- l›k s›n›f› EN 13 779 Class B yap›lm›fl. Mekanik Özel teknik flartnamesindeki commisioning bölümündeki standartlar da mekanik tafle- ronlar›n genel gider karlar›n› art›rarak ver- mek zorunda b›rak›lm›fl. Benzer flekilde iflçilik fiyatlar› da art›r›lm›fl. Otoparklarda tüm pis su çukur girifllerinde BREEAM nedeniyle ya¤ tutucular ilave edilmifl. Bunlar da maliyetleri art›r›c› yönde. Gri su uygulamas› da BREE- AM’›n öngörüflü; bunlarda da boru, hidro- for, ar›tma, gri su depolar› vb. ilaveler var. Buralarda tesisat dairesi olarak inflai kay›plar da (m 2 ) göz önüne al›nmal›. Susuz pisuvar, lavabo ve dufl bataryalar› da BREEAM’e göre yap›land›r›lm›fl. Dufl, yemekhane vb. s›cak su ihtiyac›n› karfl›lamak için günefl enerjisi pa- nelleri kullan›lm›fl. Klima ve water sorce heat pump drenaj sular› toplanarak bahçe sula- mada kullan›lacak. Bina kabu¤u, yerel normlar›n gereksinim- lerinden yüzde 26 daha yüksek yal›t›ml› ola- cak. Bu sayede so¤utmada y›ll›k ortalama