Yeşil Bina Dergisi 49. Sayı (Mayıs-Haziran 2018)

yesilbinadergisi.com Yeşil Bina / Mayıs - Haziran 2018 37 (n 1 ) 3 P 1 (n 2 ) 3 P 2 = n 1 : Frekans (ilk durum) n 2 :Frekans (İkinci durum) P 1 :Motor gücü (ilk durum) P 2 :Motor gücü (ilk durum) duyulan maksimum yüke, yani ihtiyaca göre seçilmekte, ancak ömürlerinin çok büyük bölümünü kısmi yüklerde, yani çok daha düşük ihtiyaçları karşılayarak geçir- mektedirler. Buna en tipik örnek olarak ısıtma sisteminde kullanılan sirkülasyon pompalarını verebiliriz. Bu pompaların debi değerleri, çalışacakları ısıtma peri- yodunda o bölgenin maruz kalacağı en soğuk hava şartlarına göre seçilir. Ancak bu en soğuk hava şartları tüm çalışma döneminin sadece yüzde 2’sinde geçer- lidir; yani geri kalan yüzde 98’lik süreçte bu seviyede bir debi ihtiyacı söz konusu değildir. Frekans konvertörlü sirkülasyon pom- paları, ısıtma periyodunun yüzde 98’ine karşılık gelen kısmı yük ihtiyaçlarında frekansı düşürerek, pompanın gerçekte ihtiyaç duyulan değere (aşağıdaki şekil- deki kırmızı nokta) daha yakın bir noktada çalışmasına olanak tanırlar ve önemli bir enerji tasarrufu sağlarlar. Frekans konvertörü ile güç tüketimi arasındaki matematiksel bağıntıyı açık- lamak gerekirse, frekans ile güç tüketimi arasında küpüyle doğru bir orantılı bir ilişki vardır: Kısmi yükteki Yeni çalışma noktası Bu matematiksel ifadeden anlaşıldığı gibi kabaca bir hesap yapılırsa, frekansı yarıya düşürdüğümüzde harcanan gücü de 8 kat düşürmüş oluruz. Enerji verimliliğini etkileyen bir diğer konu ise, pompaların seçimine ilişkindir. Eğer pompa yanlış noktada seçilmişse motor ve hidrolik verimliliğinin yüksek olmasının avantajları neredeyse ortadan kalkıyor. Pompanın doğru seçimi için şu yolu izlemek gerekiyor: Pompa eğrisi üze- rinde belirtilen en yüksek hidrolik verim noktasının ±%20 aralığındaki bölgede seçilmesi gerekiyor. Eğer bu bölgede seçilmezse yaşanabilecek olumsuzluklar aşağıdaki şekilde belirtilmiştir. Bir pompayı tercih ederken, verimlili- ğini etkileyen faktörlerin bilinmesi, pom- panın tasarruflu çalışmasının yanında uzun ömürlü ve sessiz çalışmasını da sağlayacaktır. Sonuç olarak enerji tasarruflu yeni nesil ürünlerin kullanımı, hem ödediğimiz bedel anlamında bireysel, hem de ülkenin geleceği açısından da toplumsal faydalar sağlayacaktır.