Yeşil Bina Dergisi 48. Sayı (Mart-Nisan 2018)

28 Yeşil Bina / Mart - Nisan 2018 yesilbinadergisi.com • Sektör paydaşları arasındaki kısır döngü: Tüketiciler piyasada yete- rince Yeşil Bina inşa edilmemesinden tasarım ve inşaat ekiplerini sorumlu tutarken, tasarım ve inşaat ekipleri, mütheahhitlerin isteksizliğini; müt- heahhitler, bankaların Yeşil Binaları destekleyen finansmanlarının bulun- mamasını; bankalar da tüketicilerden talep görmediklerini belirtmektedirler. Bu şekilde sorumluluğun başka bir paydaşa itilmesiyle piyasada oluşan kısır döngü Yeşil Binalara olan yöne- limi yavaşlatmaktadır. • Mevcut Yeşil Bina sistemlerinin yerelle uyumsuzluğu: Bugün dünya üzerinde uygulanan pek çok gönüllü Yeşil Bina sertifika sistemi bulunmak- tadır. En yaygınları ABD ve Avrupa kaynaklıdır. Bu sistemler her ne kadar gelişmekte olan ülke pazarlarına gir- miş olsalar da yeni binalar arasındaki payları yüzde 5’i geçmemektedir. Bu sistemler, yerel koşulları (iklim, vb.), mevzuatı ve standartları gözetme- mekle eleştirilmektedirler. Özelleşmiş teknik donanım ve beceriler gerektir- dikleri için proje ekiplerine ek maliyet getirmektedirler. Finansal kaynakla- rın kısıtlı olduğu veya hızın öncelikli olduğu ülkelerde, ek maliyet ve işgücü ihtiyacı, proje geliştiricileri Yeşil Bina- lardan caydırmaktadır. IFC, Yeşil Binalar konusundaki çalış- malarını “Herkes için Yeşil Bina” vizyo- nuna dayandırmaktadır. Bunu sağlamak için Yeşil Bina yapmanın hızlı, kolay ve ekonomik olması gerekmektedir. EDGE Yeşil Bina Sertifika Sistemi bu hedefi destekleyen üç bileşenden oluşmaktadır: 1. Ücretsiz Yazılım: İlk defa, Eylül 2014’te konutlar için kullanılmaya baş- lanan EDGE Yazılımı bugün 130’dan fazla ülkede ofisler, oteller, hastaneler, perakende yapıları (AVM’ler, hafif sanayi yapıları vb.) ve eğitim yapıları için kulla- nılabilmektedir. Yazılıma www.edgebu- ildings.com’ dan ücretsiz ve çevirimiçi olarak erişilebilmektedir. Sürekli ola- rak güncellenen bu yazılım, tasarlanan binada kaynak verimliliği sağlamak için çözümler sunmaktadır. Proje ekibi bu çözümler arasından kendi binasına, bina kullanıcı profiline ve kültürel alışkanlıklara göre en uygun çözümleri seçebilmekte- dir. Bunu yaparken yazılım ekibe, seçilen çözüm paketinin sağlayacağı aylık fatura tasarrufu, ek maliyetler ve geri ödeme sürelerine dair sayısal bilgiler de sunmak- tadır. Böylece inşaat yatırım planlamasıyla birlikte ele alınarak Yeşil Binalar bütçeye uygun bir şekilde tasarlanabilmekte ve ticari değeri proje paydaşlarına kolaylıkla aktarılabilmektedir. 2. Yerel Ölçütlere Dayalı, Ölçülebilir Standart: EDGE, süreci hızlı ve kolay kıl- mak için neredeyse tüm ülkeler için ortak olan üç temel soruna odaklanmaktadır: enerji, su ve malzemede gömülü enerji. Sistemde bir binanın yeşil sayılabilmesi için her üç kriterde de referans binaya göre en az yüzde 20 verimliliğe erişmesi gerekmektedir. Bu özelliğiyle EDGE, sayısal yaklaşımın öne çıktığı ölçülebilir- liğin esas alındığı bir sistem olarak diğer sistemlerden ayrışmaktadır. Yazılımda referans binanın kaynak tüketimi, bina tipi, projenin bulunduğu ülke ve şehir, projenin alan bilgilerinin girilmesiyle yerel iklim ve standart bilgilerini içeren verita- banından hesaplanmaktadır. Dolayısıyla örneğin İstanbul için tasarlanmakta olan bir bina, aynı binanın yerel yönetmeliklere uygun, ama yeşil olmadan yapılabilecek versiyonuyla kıyaslanmaktadır. 3. Binaya Özel Sertifika: Enerji verim- liliği, su verimliliği ve malzemelerdeki gömülü enerji alanında en az yüzde 20 verimliliğe ulaşan bir bina EDGE sertifikası alabilmektedir. Sertifika, geçme-kalma prensibine dayalıdır ve herhangi bir sınıf- landırma içermemektedir. Her sertifikada o projenin verimlilik yüzde değerleri ve bu değerlere hangi çözümlerin seçimiyle ulaştığı gösterilmektedir. Bu açıdan her projenin sertifikası birbirinden farklı, pro- jeye özeldir. Dolayısıyla proje ekibi, yatı- rımcı ve alıcı arasında projenin değerinin aktarılmasını sağlamaktadır. IFC, EDGE Sertifikası’nın ilettiği değe- rin pazar paydaşları için ikna edici olması için çok katmanlı bir kalite güvence sis- teminin sürece dahil edilmesini gerekli görmüştür. Kalite kontrolünü sağlamak amacıyla sertifika sürecinde rol almak üzere farklı aktörler tanımlanmıştır. • Sertifika veren kurumlar: EDGE’in kalite güvencesinin sağlanması için sertifika sürecinin yürütülmesi IFC tarafından değil, üçüncü taraf serti- fika veren kurumlarca yapılmaktadır. Vietnam, Güney Afrika ve Filipinler SERTİFİKA