Yeşil Bina Dergisi 46.Sayı (Kasım-Aralık 2017)

38 Yeşil Bina / Kasım - Aralık 2017 yesilbinadergisi.com tercih edilmektedir. MBR tankının giriş bölümü kapalı ve havalandırmasız yapıl- dığında anoksik şartlar sağlanmış olur ve denitrifikasyon uygulanabilir. Bunun için havalandırma tankında nitrifikasyon ile oluşan nitrat, biyokütle geri döngüsü ile anoksik tanka geri pompalanır. Böylece isteğe bağlı olarak organik karbon gide- riminin yanında amonyak-azotu giderimi de sağlanır. Eğer fosfor giderimi de amaç- lanıyorsa, tankın ilk giriş kısmına bir ana- erobik bölüm eklenip, fosfor da biyolojik olarak atıksudan giderilebilir. Dolayısıyla MBR prosesi biyolojik nutrient giderimi için de uygundur. Bazı sentetik toksik organik maddelerin, fosforun (kimyasal olarak giderim için) veya ağır metallerin (her ne kadar evsel atıksularda genel- likle sorun olmasa da) giderimi istenirse opsiyonel olarak koagülasyon/flokülasyon işlemi için bazı metalik koagülantlar suya eklenebilir. Tüm bu özellikler MBR’ları çok esnek bir arıtma prosesi haline getir- mektedir. MBR sistemleri ile elde edilen çıkış suyu özellikleri konvansiyonel biyolojik arıtım sistemlerinde elde edilen çıkış suyuna göre çok daha yüksek kalitededir. Özellikle BOİ, KOİ ve AKM parametre- leri açısından, MBR çıkış sularında 2,0 mg/L’den düşük değerler elde edilebil- mektedir. Benzer şekilde MBR sistem- lerinde önemli oranda dezenfeksiyonun gerçekleştirildiği bilimsel çalışmalar ve gerçek ölçekli denemelerde raporlan- mıştır. Klorla dezenfeksiyona dayanıklı olan patojenik protozoa sınıfında yer alan Cryptosporidium ve Giardia‘nın MBR’da tutulduğuna dair çalışmalar mevcuttur (Yiğit, 2007). Membran biyoreaktör teknolojisi atık- suların çeşitli amaçlar için arıtılıp yeniden kullanılmasında dünya çapında önemli bir potansiyele sahiptir. Kentsel atıksu- ların arıtımı için membran biyoreaktörler çıkış suyu kalitesi bakımından organik- ler, nütrientler ve mikroorganizmalar için daha düşük değerleri yansıttığından, klasik aktif çamur tesisleri ile karşılaştı- rıldığında belirleyici nitelikte avantajları vardır. Membran biyoreaktör teknolojisi, atıksuyun yeniden kullanımını teşvik eden ve sürdürülebilir su yönetimi sağ- lamaktadır. Türkiye’de ODTÜ ve Çin’de Tongji Üniversitesi gibi bazı kampüslerde MBR başarıyla uygulanmaktadır (MEDA- WARE Projesi, 2003; Zhang vd., 2012). İşletilmesi kolay, sadece teknik desteğe ihtiyaç duyan, az yer kaplayan ve bir adımda atıksudan birçok kirleticiyi uzak- laştırabilen bir arıtma teknolojisi oldu- ğundan, DEÜ Tınaztepe Kampüsü’nde oluşan atıksuların sulama suyu olarak kullanılması amacıyla MBR sisteminin uygulanması öngörülmüştür. Atıksu oluşumundaki pik değerler dikkate alındığında, en az 12 saatlik bir dengeleme yapılarak atıksu arıtma tesisi- nin projelendirilmesi uygun bulunmuştur. Buna göre, Tınaztepe Kampüsü’nde arı- tılmış suların sulama amaçlı kullanılabile- ceği önerilen atıksu arıtma tesisinin akım şeması Şekil 2’de verilmektedir. Mevcut duruma göre atıksu arıtma tesisinin iki kademe olarak toplam (250 m 3 /gün + 250 m 3 /gün) 500 m 3 /gün kapasiteli pro- jelendirilmesi yeterli görülmekle beraber, kampüsün gelecek planlamaları (Yeni Fakülte birimlerinin taşınması, öğrenci MAKALE Şekil 2. Önerilen Atıksu Arıtma Tesisi Akım Şeması Şekil 1. Membran Biyoreaktör Tank (http://atacsolutions.com)