Yeşil Bina Dergisi 37. Sayı (Mayıs-Haziran 2016)

37 YEŞİL BİNA / HAZİRAN 2016 yayar. Oturma veya kalkma gibi hareket- ler esnasında bir insan 2,5 milyon adet partikül yayarken, hızlı koşan bir insan dakikada 10 milyon adet partikül yaymak- tadır. Bir insan hapşırdığı anda 1 milyon partikül ve ortalama 39 bin mikrop taşıyan partikül ortaya çıkmaktadır, bir insan her öksürdüğünde ise ortalama 700’ü mikrop taşıyan 5 bin partikül ortaya çıkmaktadır. 100 kelimelik sesli bir konuşma esna- sında bile ortalama 40’ı mikrop taşıyan partikül olmak üzere 250 partikül ortaya çıkmaktadır. Bu sayılar gözönünde bulun- durulduğunda bir insandan yayılan par- tikül sayısı bu kadar fazlayken hastane gibi ortamlarda hijyen ortamı ve temiz oda koşullarının çok önemli bir şekilde sağlan- ması gerektiği ve bunun ne kadar detaylı bir durum olduğu görülmektedir [1]. Hastane Enfeksiyonu Hastaneye yatışı sırasında enkü- basyon döneminde olmayan, yatıştan sonra hastanede veya taburcu olduktan sonra gelişen enfeksiyonlardır. Hastane enfeksiyonları genellikle hasta hastaneye yattıktan 48-72 saat sonra ile taburcu olduktan sonraki 10 gün içinde gelişir. Değişik çalışmalar, yatan hastaların % 3-14’ünde HE geliştiğini göstermiştir. En gelişmiş ülkelerde bile oran %4’tür. Has- tane enfeksiyonları, şekilde de görüldüğü üzere yemekten, havadan, tozdan, venti- latör ve solunum cihazlarından, akışkan sondalardan, lavabolardan, lazımlıklar- dan, dezenfektanlardan kısacası tüm çevresel etkenlerden gelişebilmektedir. Hastanede bulunan hijyenik ortamlarda, hijyenik havalandırma ve iklimlendirme sistemleri kullanılarak enfeksiyonlar azal- tılabilir. Metreküpteki mikro-organizma adedini 200’den 20’ye indirmekle enfek- siyon oranının %3,5’ten 1,5’e indiği göz- lenmiştir [1]. Isı ve Ses Yalıtımı Hijyenin yanında ısı ve ses yalıtımı da hastane ve benzeri ortamlarda önemlidir. Genel olarak başka bir kriter yoksa temiz odada seçilen sıcaklık 22 °C (20-24°C) ve bağıl nem %45 (%40-55)’tir. Genel maksatlı odalarda sıcaklığın ±1°C, nemin ise ±%5 toleransla tutulmasına çalışılır. Hassasiyet gerektiren odalarda ise ±0,3 °C ile ±%2’ye kadar inebilir. Temiz odalarda büyük hava debilerine gerek duyulmakta ve bu hava taşıyan kanalların boyutlarına bağlı olarak gürültü problemi ortaya çıkmaktadır. Laminer akışlı odalarda ses şiddeti 65 dB’in altında tutulmaya çalışılır. Ses şiddetinin önemli olduğu durumlarda, örneğin ameliyatha- nelerde 40 dB’e kadar inebilen sistemler tasarlanabilmektedir. Elektron mikros- kobu gibi çok hassas cihazların kullanıl- dığı temiz odalarda ses şiddeti yanında ayrıca titreşim kontrolü de gerekebilir [2] Noise Criteria (Ses Seviyesi Kriteri) Ses Seviyesi Kriterine göre farklı frekanslarda farklı ses basıncı seviyesi değerleri vardır ve aşağıdaki grafikte bu gösterilmiştir [4]. Şekil 2: Hastane enfeksiyonunu tetikleyen çevresel faktörler Çeşitli Seslerin dB Karşılıkları İnsan kulağının hissedeceği ses oranı 0-140 dB arasında olmaktadır [1]. • Fısıltı sesi: 30 dB • Konuşma sesi: 40-60 dB Şekil 3: Ses Seviyesi Kriteri Grafiği [4]