Yeşil Bina Dergisi 35. Sayı (Ocak-Şubat 2016)

48 YEŞİL BİNA / ŞUBAT 2016 elektrik sarfiyatları, ısı pompasının elektrik sarfiyatı ayrı ayrı ölçülüyor. Klima santrali- nin hem vantilatör, hem aspiratör tarafının elektrik sarfiyatları, tüm mekanın elektrik aydınlatma sarfiyatı, binanın ısıtmaya veya soğutmaya çalıştığı gün sayısı, binanın toplam ısıtma-soğutma enerji sarfiyatı, yerden ısıtma ve serinletme sisteminin ısı miktarının kalorimetre ile ölçülmesi gibi değerleri sürekli ölçüp raporluyoruz. Onun dışında binada yağmur suyu toplama sistemi öngörüldü ve yağmur suyu arıtılarak bahçede sulama için kulla- nıldı. Gri su sistemi yapıldı. Her ne kadar ıslak hacim sayısı az olsa da kullanım sayısı fazla olduğundan, klozetlerin rezer- vuarlarında kullanabilecek kapasitede bir gri su sistemi dizayn edildi. YEŞİL BİNA: Kanada Kuyusu ile ilgili de kısa bir bilgi alabilir miyiz? ERCAN ÖZGÜL: Türkiye’de çok yay- gın değil. Biz bunu birkaç projemizde daha kullandık. Kanada Kuyusu, daha çok kuzey ülkelerinin, tıpkı Pasif Evde olduğu gibi ısıtma amaçlı kullandığı bir sistem. Ama gerekli araştırmalar yapıldı- ğında binanın bulunduğu bölge, dış hava şartları ve binanın ihtiyaçlarına yönelik sis- temler değerlendirildiğinde verimli çıkabi- liyor. Gaziantep’te bu analizi yaptığımızda oldukça verimli çıktı. Söylediğim gibi yazın dış hava sıcaklığının 40 derecenin üstüne çıktığı bir yerde toprağın enerjisini kul- lanarak 12 derecelik bir ön serinletme yapılabiliyor. Bu da çok ciddi bir enerji tasarrufu demek. Gaziantep’te dış havayı 12 derece soğutmak için harcadığınız enerjiyle, bu havayı kanada kuyusundan geçirmek için kullandığımız bir fanın har- cadığı enerji kıyaslandığında arada dağlar kadar fark olduğunu görüyorsunuz. Aynı şey ısıtma için de geçerli. O yüzden böyle bir sistemin dizayn edilmesinin uygun olduğunu gördük. Geçiş mevsimlerinde de santralin ısıtma-soğutma sistemini çalıştırmadan doğrudan toprağın ısısıyla içeriye vermek istediğimiz hava sıcaklığını yakalayabiliyoruz. Tabi bu noktada yatırım maliyeti ve amortisman değerleri de önem kazanıyor. Bu projenin, örnek ve devlet destekli bir proje olmasının avantajlarını da kullanmış olduk. YEŞİL BİNA: Siz nasıl bir tecrübe edin- diniz? Süreç zor muydu? ERCAN ÖZGÜL: Süreç zorluydu. Çünkü işin içinde Pasif Ev kriterleri ve LEED ser- tifika programı söz konusuydu. Kamunun ihtiyaçları ve öngördüğü bir takım değerler vardı. Bizim proje müellifi olarak talep ettiğimiz, mutlaka olması gereken sis- temlerin kabul ettirilmesi söz konusuydu. Dolayısıyla bütün bunları koordine etmek, herkesin aynı noktada buluşması biraz zor oldu. Sıcak iklim bölgesine yönelik Pasif Ev kriterlerinin olmaması da bizi biraz zor- ladı. Bu kriterleri bizler oluşturduk. Pasif ev sertifikası danışman firmalar, yurtdışın- daki firmalar ile görüşüldü. Ortak değerleri kabul ettik ve onların ışığında böyle bir proje oluşturduk. “E nerji modelinin oluşturulması için eQuest yazılımı kullanıldı. Ancak bu yazılımın standart versiyonunun yeter- siz kaldığı noktalar var. Örneğin klima santrallerinin aldığı taze hava sıcaklığı bu projede dış hava sıcaklığına eşit değil, sonuçta hava önce toprak altından geçi- riliyor. Bunun modellenmesi için litera- tür çalışması sonucunda belirlenen bazı algoritmalar ile ve bölgenin saatlik toprak sıcaklık verileri kullanılarak Earth Tube sistemi modellendi ve toprak altına serilen borulardan geçen havanın klima sant- raline hangi sıcaklıkta ulaşacağı saatlik olarak hesaplandı. Bu sıcaklıkları sadece klima santralleri için dış hava sıcaklıkları gibi kullandık. Yani yazılımı kandırdık aslında. Ama alınan sonuçları ekipman Mimta EcoYapı’dan Bina Enerji Modellemesi Uzmanı Sefa Şahin: “Mekan Isıtmasında Yüzde 92’lik Azalma Sağlandı” tedarikçisinin kullandığı yazılım programı ile de karşılaştırınca doğru sonuçlar olduğunu gördük”. “Yine yeraltı suyu kaynaklı ısı pompasının modellenmesi için bu projeye spesifik bazı yöntemler geliştirmemiz gerekti. Burada önemli olan, kullandığımız yazılı- mın standart ekipmanları nasıl modellediğini anla- yabilmek ve gerekli ayarlamaları kendi projemiz için yapmaktı”. “Bina net sıfır enerji bir bina ve Pas- sivhaus sertifikasına sahip olduğu için oluşturulan tasarlanmış bina modeli ile referans bina modeli arasında çok büyük enerji tüketim miktarı farkı var. Referans binaya göre mekan ısıtmasında yüzde 92’lik bir azalma, soğutma enerjisinde ise yüzde 65’lik bir azalma yakalandı. İç aydınlatmada LED armatür kulla- nımı ile yüzde 35’lik, dış aydınlatmada ise yüzde 72’lik bir azalma söz konusu. Fan enerji tüketimi yine yüzde 56’lık bir fark gösteriyor. Bu şekilde bile referans binaya göre yüzde 47’lik bir azalma söz konusu. Bunun üzerine 20 kWp güce sahip fotovoltaik sistemi eklediğimizde toplam enerji tüketiminde yüzde 78’lik bir azalma sağlandı. Yani bu, ASHRAE 90.1-2007 standardına uygun şekilde inşa ettiğiniz bir referans binanın yaklaşık 5’te biri kadar enerjinin şebeke- den alınması anlamına geliyor. YEŞİL BİNA / Gaziantep Ekolojik Binası