Yeşil Bina Dergisi 31. Sayı (Mayıs-Haziran 2015)

42 YEŞİL BİNA / HAZİRAN 2015 YEM Yayın’dan yeni bir kitap: M imarlık, mühendislik, şehirci- lik, peyzaj tasarımı, endüstri ürünleri tasarımı, arkeoloji, kül- tür, sanat gibi konu başlıklarında kitap- lar yayımlayan YEM Yayın, Ece Ceylan Baba’nın “LOFT / Modernizmden Postmo- dernizme Geçiş Sürecinde Loft Mimarisi ve İstanbul’daki Yansımaları” adını taşıyan yeni kitabını yayımladı. Son yıllarda, ülkemiz konut piyasa- sında öne çıkan proje lansmanlarında sıkça görüp duymaya başladığımız bir kelime “loft”... İşlevselliğinden çok estetik yönüyle, “alternatif” bir yaşam tarzı arayışı içerisin- deki orta ve üst sınıflara hitap eden, yük- sek standartlı bir lüks konut tipini imliyor. Ne var ki pazarlama diliyle daha bir vur- gulanan bu kavramsal ve soyut ayrımın, yapıların fiziki özellikleri dikkate alındı- ğında gerçeklikte çok da fazla bir karşı- lığının olmadığı; tüketiciye takdim edilen loftların, diğer benzeri lüks konut tipleriyle karşılaştırıldığında, tanımlanan ihtiyaçlar ve getirilen çözümler noktasında nere- deyse farksızlaştığı görülüyor. Dolayısıyla, bu fiili farksızlık içerisinde ortaya çıkan fark’ı, yapıların kendilerinde, fiziki var- lıklarında değil, onları birer arzu nesnesi olarak kodlayarak piyasasının oluşmasını sağlayan kültürel-simgesel yapıda aramak gerekiyor. Bu yönüyle loft, başlı başına bir postmodernite tartışmasının mimarlıktaki tikel bir tezahürü olarak karşımıza çıkıyor. İstanbul’daki güncel loft varlığının ayrı bir ilginç yanı da var. Zira kavramın özgün anlamı esas alındığında, İstanbul tarihsel koşullar sebebiyle üretemediği uygun bina tipolojisiyle aslında loft’un tam da var ola- mayacağı bir kent. Ama gelin görün ki var. Bu kitabı okuduğunuzda bir bakıma ironik olan bu durumun nedenlerini, bir yandan neden var olamayacağını, bir yandan da nasıl olup da halihazırda var olabildiğini, geniş tarihsel ve kavramsal içerimleriyle birlikte anlamış olacaksınız. Sınai üretim biçiminde yaşanan köklü bir dönüşümle birlikte terk edilen kent merkezindeki imalathane ve depo alanla- rının, bambaşka bir ihtiyacın karşılanması adına, mevcut koşullar ve zorunluluklar içerisinde dönüşerek yeniden işlev kazan- masıyla ortaya çıkan bir konut tipinin adı loft. İlk ortaya çıktığı yer de New York. Kitap da buradan başlıyor. Niçin ve nasıl ortaya çıktığını, bunun ekonomik, kültürel ve sosyolojik arka planını, bu süreçte rol alan aktörleri ve zaman içerisinde aldığı biçimleri ele alıyor. Bu biçimlerden hare- ketle loft tipolojisinin temel mimari ölçüt- lerini ve ortaya çıkan loft türlerini saptıyor. Ardından, yapının bir meta haline gel- mesiyle uğradığı kavramsal dönüşümü, genel bir modernite-postmodernite tar- tışması eksenine oturtarak irdelemeye ve sonunda İstanbul özeline yoğunlaşarak sonuçlarını somut örneklerle tanımlamaya çalışıyor. KİTAP LOFT LOFT kitabının yazarı Ece Ceylan Baba