Yeşil Bina Dergisi 3. Sayı (Eylül-Ekim 2010)

41 EK‹M 2010 / YEfi‹L B‹NA önemli bir ad›m oldu. Ancak yönetmeli¤in yürürlü¤e girmesi 1 Ocak 2011’e ertelendi. Yönetmelik, planland›¤› gibi önümüzdeki y›l yürürlü¤e sokulursa, bundan böyle binalar›n inflaat ruhsat› alabilmesi için belli tasar›m ko- flullar›, enerji ile ilgili hesaplar ve fizibilite ça- l›flmalar› zorunlulu¤u gelecek. Mimari proje- nin do¤al ›s›tma, havaland›rma ve ayd›nlat- madan yararlanacak flekilde düzenlenmesi ve istenmeyen enerji kay›plar›n›n mimari çö- zümlerle önlenmesi isteniyor. Daha önce yü- rürlü¤e giren Is› Yal›t›m Yönetmeli¤i ile birlik- te, bu koflullar hiç de¤ilse yeni binalarda enerji verimli¤inin dikkate al›nmas›n› sa¤la- yacak...” diyor ve flu yorumlarda bulunuyor: Tren henüz kaçm›fl de¤il “Dünyada ve Türkiye’de Yeflil Bina uygu- lamalar› h›zla yayg›nlafl›yor. Ancak Yeflil Ta- sar›m›n, bir ‘Yeflil Aldatmaca’ olmad›¤›n› ka- n›tlamak için elimizdeki tek olanak, tasar›m› uluslararas› kabul görmüfl belgelerle ölçmek. Bu nedenle, belge alabilmifl binalar› dikkate ald›¤›m›zda, Haziran 2010’a dek dünya ça- p›nda 5700 binan›n Amerikan LEED sertifika- s›n› alm›fl oldu¤unu görüyoruz. Gene bugün itibariyle, 27 bin proje de sertifika almak üze- re baflvuru yapm›fl. Avrupa’da etkin olan ‹n- giliz BREEAM belgesi için 2008’de talep yüz- de 100 artm›fl; ayn› y›l 680 bina belge alm›fl; 5000 bina ise belge almak üzere kay›t yapt›r- m›fl. ABD’de, Yeflil Bina endüstrisinin, 2010’da y›ll›k 30-40 milyar dolara ulaflmas› bekleniyor. Türkiye’deki ekolojik mimarl›k çal›flmalar›, geliflmifl ülkeleri biraz geriden iz- liyor olsa da geliflmifl dünya için de oldukça yeni olan Yeflil Tasar›m treni henüz Türkiye için kaçm›fl de¤il. Büyük yat›r›mc›lar konuya ilgi duyuyorlar...” Yeflil Binalar standart uygulama haline gelecek “‹çinde bulundu¤umuz dönem, Yeflil Bi- nalar için bir araflt›rma-gelifltirme dönemi ni- teli¤inde. Bitmifl olan binalar, çevre ve insan dostu olmakla birlikte estetik olarak mimari yap›t niteli¤i tafl›m›yor. Henüz inflaat› ta- mamlanmam›fl, ümit veren projeler tamam- land›¤›nda gerçekten ilginç yap›larla karfl›la- flaca¤›z. Önümüzdeki dönemde, eski malze- me ve yap›m sistemi al›flkanl›klar›m›zda de¤i- fliklikler olaca¤› düflüncesindeyim. Bunlar›n yan› s›ra günefle göre yönlenme, do¤al ay- d›nlatma, so¤uktan kaç›nma gibi atalar›m›z›n benimsedi¤i do¤al yap›m mant›¤› yeniden önem kazanacak. Do¤aya uyumlu tasar›m ile geliflmifl teknolojinin uyumu konusundaki çal›flmalar öne ç›kacak. Gelecekte Yeflil Tasa- r›m, bu konuyla ilgili her meslek insan›n›n iç- sellefltirdi¤i bir kavram olacak. K›sa bir süre içinde çevre dostu binalar, özel çaba veya uz- manl›klar gerektirmeyecek; mesle¤in stan- dart uygulamas› haline gelecek...” Mimari ofisler yeterince zaman harcam›yor “Mimari ofislerin Yeflil Tasar›ma bak›fllar› genelde olumlu olsa da, bu sürecin araflt›r- ma ve gelifltirmeye yönelik olmas› nedeniyle konuya yeterince zaman harcand›¤›ndan kuflkuluyum. Yeflil Tasar›m yat›r›mlar›n›n ge- riye dönüfl süreci söz konusu oldu¤u nokta- da ise iflverenin ileri görüfllülü¤ü ön plana ç›- k›yor. Genellikle yap-sat niteli¤indeki yap›- larda, iflletme maliyetini düflürmek için çaba gösterilmiyor. Ancak, yat›r›mc›n›n kiraya vermeyi düflündü¤ü veya kendisinin kullana- ca¤› binalarda, iflletme maliyetinin düflük ol- mas› önem kazan›yor... Öte yandan, Yeflil Tasar›m bilinci ancak kurumsallaflm›fl proje yönetim teknikleriyle birleflince do¤ru proje yarat›labiliyor. Büyük projelerin yönetiminde uzmanlaflm›fl olan mimarl›k firmalar› için ola¤an say›labilecek bu ifllemler, daha küçük firmalar için zorlay›c› olabilir. Ekolojik mi- marl›k için gereken uzmanl›k katk›s›, gele- neksel yap›lar için gerekenden çok daha faz- la. Bu nedenle, çok say›da uzman›n uyumlu çal›flabilmesi için ça¤dafl proje yönetim sis- temlerini en do¤ru flekliyle uygulamak gere- kiyor. Haftal›k koordinasyon toplant›lar› ile disiplinleraras› iletiflimi canl› tutmak; kat›l›m- c› bir tart›flma ortam› yaratmak çok önemli. Bu tart›flmalar›n sonucunu raporlarla belge- lemek ve bunlar›n ifl program›na yans›mas›- n› izlemek de kritik. Hata ve gevfleme pay› hemen hemen yok. Projenin koordinatörlü- ¤ünü üstlenecek olan mimarl›k bürosuna çok ifl düflüyor. Bir yandan kaliteli bir tasar›m üretirken, di¤er yandan sürekli bir iletiflim ve kontrol süreci göz önüne al›nmal›. Bu yön- temler genellikle, büyük ve kompleks proje- lerde görev yapan mimarl›k bürolar›n›n al›fl›k oldu¤u unsurlar...” HAS Mimarl›k... “Çevrenin ve teknolojinin azami uyumu- nu gerektiren Yeflil Tasar›m› araflt›rma ve ge- lifltirme etkinliklerinin bafl›nda gören HAS Mimarl›k, bunu yaln›zca mesleki bir araflt›r- ma de¤il, ayn› zamanda insan ve çevre sa¤l›- ¤›n›n korunmas› ile k›s›tl› su ve enerji kaynak- lar›n›n verimli kullan›m› aç›s›ndan da sosyal bir yükümlülük olarak görüyor. HAS Mimar- l›k’ta, 2000’li y›llar›n bafl›nda, ekolojik tasar›- m›n gelece¤in belirleyicisi olaca¤›n› düflüne- rek, bir grup arkadafl›m›z› bu konuyu araflt›r- makla görevlendirdik. ‹ki kiflilik ekip, ifle ön- celikle ABD’deki ve Avrupa’daki sertifikasyon sistemlerini inceleyerek bafllad›. O tarihlerde, geliflmifl ülkelerde dahi geliflmemifl nitelikte olan belgelendirme sistemleri, gene de bafl- lang›ç aflamas› için yolumuzu çizmemizde yönlendirici ve e¤itici oldu. Çekirdek araflt›r- ma ekibimiz, bulgular›n› bir sunum halinde bütün HAS ekibine aktard›. Bu sunumlar, bir gelenek halinde elden ele devredilerek her dört-befl ayda bir tekrarlan›yor. Düzenledi¤i- miz Ekolojik Tasar›m E¤itimi o denli gözde hale geldi ki birlikte çal›flt›¤›m›z firmalardan veya iflverenlerimizden dahi bu e¤itime kat›l- mak için talep geliyor. Sektörün her kesimin- den kat›l›mla gerçekleflen e¤itimler, bu dina- mik etkileflimle her geçen gün güncellenerek bilgi birikimimizi art›r›yor. Yurt d›fl›ndaki bel- gelendirme sistemlerini ve yönetmelikleri sü- rekli araflt›r›rken, Türkiye’deki yeni yönetme- likleri de dikkatle izliyoruz...” “Yapt›¤›m›z her projede, iflverene ek ma- liyet getirmeyecek çevreci önlemleri tasar›m- lar›m›za dahil ediyoruz. Bu önlemlerin d›fl›n- da, yap›n›n ilk maliyetini art›rmakla birlikte, uzun dönemde daha az enerji ve su kullana- rak, iflletme giderlerini düflürebilen baz› öne- rilerimiz de söz konusu olabiliyor. Yeflil Bina- larda iflletme maliyeti ortalama yüzde 8 ora- n›nda düflüyor. Yeflil Binalarda oturmak iste- yenler, yüzde 3 oran›nda daha fazla kira ver- meye, yüzde 7 oran›nda daha fazla sat›fl be- deli ödemeye raz›lar. Bu durumda, mühen- dislik gruplar›n›n da katk›s›yla gerek ilk yat›- r›m maliyetini, gerekse y›ll›k enerji kazanc› ve ilk yat›r›m›n geri dönüfl süresini içeren bir Ekolojik Maliyet Tablosu haz›rl›yoruz. Bu tab- lo, yeflil yat›r›m›n iflveren taraf›ndan ekono- mik olarak da alg›lanmas›na yard›mc› olu- yor...”