Yeşil Bina Dergisi 3. Sayı (Eylül-Ekim 2010)

23 EK‹M 2010 / YEfi‹L B‹NA santrallerinin (veya konut binalar›ndaki nok- tasal klimalar›n) enerji ihtiyac›, flebekede afl›r› talebe neden olmayacak, enerji tüketicisi olan binan›n enerji talebinin flebekeye ilave yük getirmeden, yani ilave bir merkezi enerji üre- timi yat›r›m› yapmak ya da flebekede mevcut olan fosil yak›tlar›na dayal› bir kayna¤› devre- ye almak zorunda kalmadan, yerinde üretim modelinin sa¤lad›¤› en az iletim kayb› ile bu talebin karfl›lanmas› mümkün olacakt›r. Foto- voltaik panellerin entegre edildikleri binada belli bir anda elektrik tüketimi mevcut olma- d›¤› durumda ise flebeke yoluyla en yak›n tü- ketici beslenecektir. Bu tür binalara entegre fotovoltaik panel sistemleri, ülke çap›ndaki enerji verimlili¤inin artmas›na katk›da bulunmakta, küresel ›s›n- maya yol açan enerji kaynaklar›n›n daha te- miz bir kaynak ile ikame edilmesini sa¤lamak- ta ve en önemlisi bina yat›r›m› kapsam›nda fi- nanse edilmektedirler. Nitekim binalar›n kul- lan›m ömürleri olarak düflünülen 25-30 sene ile fotovoltaik panellerin 20-25 senelik elek- trik üretim garantileri neredeyse birebir örtüfl- mektedir. Ayr›ca fotovoltaik panellerin ilave bak›m ihtiyaçlar› neredeyse hiç yoktur. Bu du- rumda geleneksel yap› elemanlar›n›n yerine fotovoltaik panellerin kullan›lmas› (örne¤in cephe giydirme, çat› kaplama) veya mevcut binalarda at›l çat›lara fotovoltaik panellerin eklenmesi, toplum geneli için son derece do¤ru yat›r›m kararlar› olmaktad›r. Bu yat›r›m› yapm›fl olan giriflimcilere makul bir finansal geri dönüflün sa¤lanmas› için de günümüzde teflvik uygulanmas› flartt›r. Fotovoltaik panellerin binalarda kullan›m- lar›, ayn› zamanda enerji verimlili¤i bilincinin bina proje müelliflerinde oluflmas›n› da sa¤la- yacakt›r. Binalar›n, fotovoltaik panellerin en verimli çal›flacak flekilde konumland›r›lmas› ve d›fl yüzeylerin tasarlanmalar›, ayr›ca fotovolta- ik panellerin yap› elemanlar› olarak görülme- si, mimarl›k ve inflaat sektörlerinin bu konuda deneyime sahip olmalar›n› sa¤layacak ve ka- n›m›zca bu, yurt d›fl› müteahhitler sayesinde önemli döviz girifli sa¤layan ülkemiz için önemli bir kazanç olacakt›r. Unutulmamal›d›r ki müteahhitlerimiz, günefl kayna¤›n›n son derece bol oldu¤u ve bu kayna¤›n kullan›m› konusunda önemli planlar›n oldu¤u Ortado- ¤u ülkelerinde son derece faaller. Binalarda fotovoltaik panel kullan›m›, ayr›- ca enerji verimlili¤i ve temiz enerji konusun- daki bilincin halkta da oluflmas›n› sa¤layacak- t›r. ‹nsanlar›n her gün çal›flmaya gittikleri ofis veya fabrika binalar›nda, ayr›ca yaflamlar›n› sürdürdükleri konut binalar›nda fotovoltaik paneller ile karfl›laflmalar›, “yenilenebilir ener- ji” konusunun ayaklar›na gelmesini ve bu ko- nuda bilinçlenmelerini sa¤layacakt›r. Merkezi yöntemlerle üretilen elektrik enerjisi 0,08-0,10 Euro/kWh mertebelerinde tüketiciye sat›l›rken, fotovoltaik paneller ile elektrik enerjisi üretimi için daha yüksek sat›- nalma bedelleri ödemenin ekonomik anlam- da verimsizli¤e neden olabilece¤i düflünülebi- lir. Dikkat edilmelidir ki konvansiyonel yön- temlerle üretilen enerji için ödedi¤imiz bedel sadece enerji üretim sürecinin görünen mali- yetlerini, yani do¤rudan yat›r›m maliyeti, yak›t bedeli, iflletme maliyeti ve yat›r›mc› kar› gibi maliyet bileflenlerini karfl›l›yor. Yak›t bedelin- deki sübvansiyonlar, hava kirlili¤i nedeniyle katlan›lmak zorunda kal›nan sa¤l›k harcama- lar›, çevre kirlili¤i ve fosil ile nükleer yak›tlar›n ç›kar›lmas› veya bertaraf edilmesi maliyetleri gibi enerji üretim sürecinden ayr›lmamas› ge- reken gizli maliyetler ise bu bedele yans›t›l- mamaktad›r. Elektrik enerjisi üretimi için tah- sis edilen su kaynaklar›, orman arazileri, ka- muya ait arazi gibi teflvikler de parasal olarak elektrik enerjisi maliyetlerine yans›mamakta- d›r. Kömür ya da gaz yakmay› sürdürmenin, dünya iklim dengesinin gelece¤ine olan etki- sinin gelecek kuflaklara yüklenen bedelinin etik sorumlulu¤u ise hiç dikkate al›nmamak- tad›r. Dünyadaki tüm devletler, günefl enerji- sinden elektrik üretimini, hem bu sorumluluk, hem de istihdam yarat›c› bir yüksek teknoloji sektörünün küresel ve ulusal ölçekte geliflimi destekleme sorumluluklar› karfl›s›nda, üreti- len elektri¤i sat›n alma deste¤i vererek des- teklemektedirler. Bu deste¤i sa¤lamak için de en verimli model olarak dünyada denenmifl olan, binada üretilen enerjinin yüksek fiyat- tan sat›n al›nd›¤›, enerji ihtiyac›n›n ise daha düflük fiyattan temin edildi¤i model ortaya ç›kmaktad›r. Fotovoltaik panellerin entegre edildikleri bina say›s›n›n artmas›, flehirlerin kendi enerji- lerini fosil kaynaklar›ndan ba¤›ms›z üretebil- dikleri ve karbon sal›mlar›n›n azald›¤› bir ge- lece¤in ilk ad›m› olacakt›r. Dünya bu gelece- ¤e do¤ru ilerlemektedir ve Almanya, ‹spanya, Çin gibi ülkelerde gerçeklefltirilen baz› “Gü- nefl fiehri” örnekleri, bu hedefin genifl ölçek- te yap›labilirli¤inin kan›t›d›r. Bu ülkelerin hep- sinde da¤›t›m flebekelerinin sat›n alma garan- tileri ve yüksek teflvik fiyatlar› ile bina sahiple- rinin fotovoltaik panel kullan›m› desteklen-