Yeşil Bina Dergisi 28. Sayı (Kasım-Aralık 2014)

32 YEŞİL BİNA / ARALIK 2014 İKLİMLENDİRME Sezonsal Verimlilik, Türkiye’de Klimalar için Eko-Tasarım Kriterleri ve Yeni Enerji Etiketi Dr. Andaç Yakut DAIKIN Türkiye Yeşil Enerji&Çevre Bölüm Koordinatörü - Makine Y. Müh. a.yakut@daikin.com.tr 1. GİRİŞ K üresel ısınmanın olumsuz etki- lerinin artması ve bu konuda önlemlerin alınması amacıyla 2005 yılında Kyoto protokolünün imza- lanmasının ardından, Avrupa Komisyonu hem çevreye olan etkilerin azaltılması hem de enerji verimliliğini artırmak için “20/20/20” denilen bir enerji politikası ortaya koymuştur. Bu politikayla 2020 yılına kadar %20 daha az CO 2 emisyonu, %20 yenilenebilir enerji payı ve %20 daha az birincil enerji tüketimi hedeflenmek- tedir. Bu hedefleri gerçekleştirmek amacıyla Avrupa Komisyonu Eko-Tasarım direktifini yayınlamıştır. Bu direktif, enerji kullanan ürünler için minimum verimlilik gerekli- liklerini belirler [1]. Gerçek çalışma şart- larını yansıtması amacıyla kapasitesi 12 kW’ın altındaki klimalar için performans ölçüm metotları da değişmiş, sezonsal verimlilik terimi tanımlanmıştır. Bütün bunların sonucu olarak yeni enerji etiketi oluşturulmuştur. 01.01.2013’ten itibaren minimum verimlilik gerekliliklerini karşıla- mayan ürünler CE işaretini taşıyamayacak ve bu ürünler Avrupa’da satılamayacaktır. Tablo 1’de Eko-tasarım direktifinde SEER ve SCOP olarak belirtilen minimum verimlilik gereklilikleri görülmektedir. Bu gereklilikler kademeli olarak 2013 ve 2014 yıllarında artırılmaktadır. Ayrıca bu direktifte iç ve dış ortama göre maksi- mum ses gücü seviyesi gereklilikleri de belirtilmiştir. 2. SEZONSAL VERİMLİLİK Konuyu daha iyi anlamak için önce nominal verimlilik ile sezonsal verimlilik arasındaki farklara bakalım. Bu iki tanım arasında 3 temel fark vardır (Şekil 1). Bu temel farklardan birincisi sıcaklık- tır. Nominal verimlilikte verim hesabı tek, sabit bir dış hava sıcaklığına göre yapı- lırken (örn. soğutmada 35 °C, ısıtmada 7 °C) sezonsal verimlilik, tüm soğutma veya tüm ısıtma sezonunu dikkate alır. Şekil 3’teki grafikte görüldüğü üzere bir soğutma sezonu boyunca farklı sıcaklıklar farklı sürelerde görülmektedir. Grafikte bu frekans olarak belirtilmiştir. Grafiğe dik- katlice bakacak olursak nominal verimlilik hesabında kullanılan sabit 35 °C dış hava sıcaklığı, görülme süresi (frekans) açısın- dan oldukça düşük bir yüzdeye sahiptir. Eğer GWP >150 Minimum SEER Minimum SCOP Maksimum ses gücü iç ortam dB(A) Maksimum ses gücü dış ortam dB(A) 1/1/2013 6kW 3,6 3,4 60 65 6-12kW 3,6 3,4 65 70 1/1/2014 6kW 4,6 3,8 60 65 6-12 kW 4,3 3,8 65 70 Tablo 1. Eko-tasarım direktifi minimum verimlilik gereklilikleri [2]