Yeşil Bina Dergisi 22. Sayı (Kasım-Aralık 2013)

46 YEŞİL BİNA / ARALIK 2013 MAKALE 3. Havadan Havaya Isı Gerik Kazanım Cihazları Isı geri kazanım değiştiricileri genel olarak 4 gruba ayrılabilirler: (1) Plaka tipi ısı değiştiricileri (recuperator), (2) Isı geri kazanım tekerleri ve paketleri. (3) çev - resel borulu ısı değiştiricileri ve (4) ısıl borulu ısı değiştiricileri. 2 Not: Bu bölümdeki tablolarda görülen bütün hesaplar, aksi beyan edilmedikçe aynı çevresel şartlar düşünülerek yapıl - mışlardır. Egzoz ve besleme hacimsel hava akışı 2.78 m 3 /sn (10.000 m 3 /s) ola - rak belirlenmiştir. Dış havanın psikromet - rik durumu sıcaklık -10 °C ve bağıl nem % 90, çıkış havası ise 20 °C sıcaklık ve % 40 bağıl nem olarak alınmıştır. Geri kaza - nım tekerlerinin hızı yoğuşma ve entalpi tekerleri için dakikada 10 tur, soğurma tekerleri için ise 20 tur olarak alınmıştır. 3.1. Plaka tipi ısı değiştiricileri Plaka tipi ısı değiştiricileri hemen hemen her türlü büyüklük, konfigüras - yon, şekil ve malzemeden temin edile - bilmektedir. Dayanıklılığı ve yanmama özellikleri yüzünden tipik olarak alümin - yumdan üretilirler. Polimerden üretilen plaka tipi ısı değiştiricilerin korozyon problemi yoktur ve akış kanalında türbü - lans oluşturarak ısı transfer oranını biraz Şekil 1. Plaka tipi ısı değiştiricisi fonksiyonel şema 2 . EN 13053’e göre ısı geri kazanım ünitesinin enerji verimliliği, basınç düşümünün üstesinden gelmek için kullanılan elektrik miktarını da kapsa - dığı için “verimlilik” terimi kullanılmıştır. Şekil 2. Dört farklı plaka aralığı için plakalı ısı değiştiricisinin kuru sıcaklık etkinliği (üstte) ve ıslak sıcaklık etkinliği (altta). Etkinlik plaka aralığının ve ön yüz hızının düşürülmesi ile artmaktadır. daha yüksektir. Eğer plaka aralığı (sargılı finlerin ara - sındaki açıklık vs.) etkinliği artırmak için düşürülürse, basınç düşümü ve fanların elektrik kullanımı artacaktır (Şekil 3). Plakalı ısı değiştiricileri, tuvaletler ve diğer odaların egzoz havalarından, EN 13779’un 3. kategori egzoz havası özel - liklerine göre ısı geri kazanımı yapabilirler. Basınç eğrisinin, ısı değiştiricinin besleme tarafından egzoz tarafına doğru olması için ısı değiştirici boyunca oluşan basınç değerlerine dikkat edilmelidir. Tuvaletlerden atılan toplam egzoz hava miktarının bir ofis binasının diğer bölüm - lerine görece daha yüksek olduğu göz önüne alındığında, egzoz havasından ısı geri kazanımı dikkate değer tasarruflar sağlayarak düşük bir geri ödeme süresi sunar. artırabilirler. Genel olarak plaka tipi değiş - tiriciler sadece hissedilir ısıyı iletirler. Bazı daha küçük ünitelerde nem transferi için işlenmiş kağıt ve mikro gözenekli polimer zarlar gibi su buharı geçirebilen malzeme - ler de kullanılır. Bu teknoloji henüz büyük ölçekli sistemlere girememiş durumdadır. Plaka aralığı genel olarak 2.0 ve 12.5 mm arasında değişir ve mühendisler optimum aralığı, basınç düşümü ve ısı değiştirme verimliliği gibi parametrelere göre belir - lerler. Şekil 2 gösteriyor ki, verimliliğin artırıl - ması için ön yüz hızı ve/veya plaka aralığı düşürülmelidir. Plakalı ısı değiştiricile - rin verimliliği plakaların kuru veya nemli (egzoz havasının yoğuşma durumuna bağlı olarak) olmalarına göre değişiklik gösterir. Islak durumlarda verimlilik genel olarak kuru duruma göre %5 civarında