Yeşil Bina Dergisi 20. Sayı (Temmuz-Ağustos 2013)

26 YEŞİL BİNA / AĞUSTOS 2013 TEKNİK Tablo 1: EN 12464-1 Sağlık Hizmeti Veren Yapılar İçin Aydınlatma Kriterleri Genel Kullanıma Yönelik Alanlar Bekleme Odası Koridorlar (Gündüz) Koridorlar (Gece) Genel Odalar Personel Personel Ofisleri Personel Odaları Koğuş Genel Aydınlatma Okuma Aydınlatması Temel Muayene Muayene ve Tedavi Gece Aydınlatması Hasta Banyo ve Tuvaletleri Muayene Odaları Genel Genel Aydınlatma Muayene ve Tedavi Göz Muayene Odaları Genel Aydınlatma Göz (Dış) Muayene Alanı Okuma ve Görme Test Panelleri Tarama Odaları Genel Aydınlatma Ekranlı Tarama Donanımları Nakil Odaları Genel Aydınlatma Muayene ve Tedavi Em 200 200 50 200 500 300 100 300 300 1000 5 200 500 1000 300 1000 500 300 50 300 1000 UGRL 22 22 22 22 19 19 19 19 19 19 - 22 19 - 19 - 16 19 19 19 19 Ra 80 80 80 80 80 80 80 80 80 90 80 80 90 90 80 90 90 80 80 80 80 Tedavi Odaları Diyaliz Dermatoloji Endoskopi Odaları Pansuman Odaları Medikal Banyolar Masaj ve Radyoterapi Ameliyat Alanları Hazırlık Alanları Ameliyathane Yoğun Bakım Ünitesi Genel Aydınlatma Temel Muayene Muayene ve Tedavi Gece İzleme Dişçi Genel Aydınlatma Hasta Alanında Operasyon Alanında Diş Beyazlığı Eşleştirme Laboratuvarlar ve Eczaneler Genel Aydınlatma Renk Eşleme Arındırma Odaları Strerilizasyon Odaları Dezenfeksiyon Odaları Otopsi Alanları ve Morglar Genel Alanlar Diseksiyon ve Otopsi Masası Em 500 500 300 500 300 300 500 1000 100 300 1000 20 500 1000 5000 5000 300 1000 300 300 500 5000 UGRL 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 - - - 19 19 22 22 19 - Ra 80 90 80 80 80 80 90 90 90 90 90 90 90 90 90 90 80 90 80 80 90 90 olumsuz etkileyecek seviyededir. “Sağlık Yapıları İçin Olması Gereken Aydınlatma Standartları” yukarıdaki tablodaki gibidir. Öneriler Uygulama noktasına bağlı olarak; 1000 ila 3500 Lümen aralığında net ışık çıkışına sahip yayınık (lambertien) dağı- lımlı armatürlerin kullanılması önerilmek- tedir. Bu noktada kullanılacak ürünün teknolojisi; yani LED mi yoksa fluoresan altyapısının mı kullanılacağı; işletme süre- sine bağlı olarak belirlenmelidir. Genel olarak kısa süreli kullanımın olduğu ve yıllık işletme süresinin 4000 saatin altında olduğu noktalar için LED sistem kullanımı ekonomik olmayacaktır. Bu noktada özellikle klinik alanlar gibi kısa süreli kullanımın ve yüksek ışıksal çıkışın istendiği noktalarda fluoresan alt- yapılarının kullanılması önerilmektedir. Buna karşın koridor ve genel mahaller gibi sürekli kullanımın ve nispeten daha düşük ışıksal güce ihtiyaç olunan nokta- larda LED sistem kullanımı önerilecektir. Koridor ve genel mahaller için günışığı, varlık ve zamana bağlı dimmerleme (ışık seviyesinde oynama) yapabilecek armatür ve kontrol sistemlerinin kullanımı özel- likle önerilmektedir. Hasta odalarında ise kademelendirme yapılması yeterli görül- mektedir. Uygulama-yatırım önceliği en yüksek enerji kayıplarının görüldüğü elektroman- yetik balastlı 4x18W armatürler üzerinden gerçekleştirilmelidir. Bu noktadaki ikinci tercih kriteri ürünün yıllık kullanım süresi olacaktır. Kullanılacak ekipman yapısının; LED mi yoksa yeni nesil fluoresan ışık kaynağı mı olacağı konusundaki karar için belirleyici olacaktır. Günümüz aydınlatma teknolojisinin geldiği nokta, mevcut tesislerde; %50’nin üzerinde verimlilik-tasarruf sağlanmasına olanak sunabilecek düzeydedir. Genel olarak uygun mühendislik çalışmalarıyla oluşturulması durumunda, bu verimlilik- tasarruf potansiyelinin daha da artırılması mümkündür. Fakat tasarruf konusu önce- sinde, mevcut aydınlatmaların; öncelikle standartlara uygun yapılması zorunludur. Zira birçok hastanede, çoğu zaman kori- dorların, hasta yatak odaları, poliklinikler ve doktor-muayene odalarından daha iyi aydınlatıldığı ya da performans ve konfor ölçütleri açısından hiçbir standarda uyul- madığı da görülebilecektir.