Yeşil Bina Dergisi 17. Sayı (Ocak-Şubat 2013)

54 YEŞİL BİNA / ŞUBAT 2013 kazancına sahip olması beklenen mahal - lere uygulanır. Bu tip uygulamalar, kul - lanıcıların arasında gerilim oluşturabilir. Farklı şartlara sahip iki mahallin kullanı - cıları diğerinin daha iyi şartlarda olduğunu düşünüp hakkını arama yoluna gidebilir. c) Dönüşümlü Karma Mod: (Changeover mixed mode) Bu mod, her mahallin soğutma yükü - nün mevsimler arasında değişiklik gös - terebileceğini gözönünde bulundurur. Bunun bir örneği, çok aşırı hava şart - larında (aşırı sıcak ya da aşırı soğuk) kullanılan mekanik havalandırmadır. Ilık havalarda doğal havalandırma kullanılır. Bu kullanım, kış aylarında cereyan etkisini yok eder. Ayrıca gece havalandırması ile binanın ön soğutmasına yardımcı olur. d) Eş zamanlı Karma Mod: (Concurrent mixed-mode) Mekanik ve doğal havalandırmanın eş zamanlı çalışmasını sağlar. Mekanik sistem taze hava ihtiyacını karşılarken açılan pencere veya açıklıklar da yaz için soğutmaya yardımcı olur. Ayrıca mekanik havalandırma gece soğutması için açıla - rak, doğal havalandırmada oluşabilecek güvenlik sıkıntısı giderilebilir. Çok sıcak havalarda fazladan yapılacak doğal hava - landırma gereksiz taze hava sağlayacağı için enerji israfına yol açabilir. Şekil 1.5’te kullanıcılar için seçim aşa - masında kullanılmak üzere yüzeysel bir akış diyagramı yer almaktadır. 1.5. Dizayna Başlamak: Yukarıda anlatılanlardan sonra doğal havalandırma uygulanabilir sonucuna varılırsa, bunun tek tip mi yoksa karma sistem mi olacağına karar verilir. Bir sonraki strateji, dizayn konseptine geç - mektedir. Dizayn aşamasında 3 önemli basamak yer alır. a) Hava akışının girişlerden çıkışlara kadar olan modellenmesi: Bu model, binanın şekline ve organi - zasyonuna bağlı olarak değişir. Ek olarak binanın ve havalandırmanın kullanım amacı ve bulunduğu arsanın konumu da etkilidir. Örneğin binanın bir yanında aşırı yoğun bir yol varsa, hava girişlerini o yönden yapmak anlamsız olur. Kirlilik ve hava kalitesi açısından diğer yöne hava girişleri konulmalıdır. b) İstenilen hava akış modelinin eldesi için incelenmesi gereken temel itici kuvvetler: Birçok strateji rüzgar basınçlarını gözö - nüne alırken bazıları sıcaklık farkından yararlanır. Bazı durumlarda bu doğal kuvvetlere yardımcı olarak fanlar kullanı - labilir. İyi bir tasarım, baskın kuvvetlerin istenilen akışı sağlar nitelikte olduğunu garanti edecek şekilde yapılır. c) İstenilen hava debisi ve akış biçiminin eldesi için açıklıklarının boyutlandırılması: Burası üç aşamalı olarak gerçekleşir. 1. Isıl konfor ve hava kalitesi gözönüne alınarak akış debileri hesaplanır. 2. Dizayn koşullarında bu akış debilerini sağlamaları için açıklıklarının konumu ve boyutu hesaplanır. 3. Çeşitli doluluk oranları ve hava şartla - rında sistemin otomatik çalışabilmesi için kontrol sistemi tasarlanmalıdır. Şekil 1.5. Havalandırma stratejisi seçimi MAKALE