Yeşil Bina Dergisi 17. Sayı (Ocak-Şubat 2013)

52 YEŞİL BİNA / ŞUBAT 2013 MAKALE ısıl kütlenin avantajı gösterilmiştir. Bu şekil ısıl kütle ve gece havalandırmasının iç sıcaklığa olan etkisini göstermektedir. Gece havalandırması olmayan ve hafif ısıl kütleye sahip bir bina ile gece hava - landırmalı ve yüksek ısıl kütleye sahip iki bina arasında 5K’e varan sıcaklık farkları gözlenir. 1.3. Akustik Performans Belirgin dış ses kaynaklarının varlığı doğal havalandırmanın uygulanmasını en çok zorlaştıran faktördür. Bu sorunun iki ana çözümü vardır: - Havalandırma menfezleri, ses kayna - ğından uzak olan tarafa yapılır. Eğer ses kaynağı trafik ise bu açıklıkların trafik olmayan tarafa yapılması aynı zamanda doğal havanın temiz olmasını sağlar. - Havalandırma açıklıklarına akustik per - deler eklenebilir. Özellikle okullar için doğal havalandırma ile birlikte akustik performansın iyi olması çok önemlidir. BB93’te akustik performans ile doğal havalandırmanın birarada sağlanması için tavsiyeler yer alır. Şekil 1.4, akus - tik korumalı havalandırma açıklığının pencere kenarı ve çevresel ısıtma ile entegre edilebileceğini gösterir. 1.4. Doğal Havalandırma ve Karma Mod Yukarıda anlatılanlar bir binada doğal havalandırma uygulaması yapabilmek için hangi şartların olması gerekliliği üzeri - neydi. Bunun yanında bir binanın bütün alanlarının aynı sistemle havalandırılması zorunlu değildir. Farklı bölümlere, farklı stratejiler, farklı zamanlarda uygulana - bilir. Buna karma mod yaklaşımı denir. CİBSE AM13’te ayrıntılı olarak anlatılmış - tır. Karma mod için çeşitli yaklaşımlar aşağıda yer almaktadır. a) Şartlı Karma Mod: (Contingency mixed-mode) Mahalde esneklik ihtiyacı olursa bu sistem kullanılır. Bu tip sistemlerde iklim değişikliği veya kiracının isteğine bağlı olarak artabilecek soğutma yükü düşü - nülerek tasarım yapılmalıdır. Burada yapı - lacak öngörü, ek sistemlerin kurulabil - mesi için döşeme ve tavanda bırakılacak boşlukları da içermelidir. Ek esnekliğin getirdiği maliyet, gereksiz yere yapılacak olan iklimlendirmenin getireceği işletme ve kurulum maliyetiyle kıyaslanmalı ve karar verilmelidir. b) Bölgelenmiş Karma Mod: (Zoned mixed-mode) Bu mod, binanın farklı bölgelerinin farklı kullanım amaçları olduğunu göz önüne alır. İklimlendirme, gerçek bir ihti - yacın olduğu yerlere uygulanır. Düşük ısı kazancı olan yerlerde ısıtma ve havalan - dırma yapılır. Bu tip yaklaşım, binanın yaşam süreci boyunca sabit ısı kaybına ve koşullarının belirlenmesidir. Isıl konfor, psikoloji ve kültürün birleşimi ile farklılık gösterir. Kabul konfor koşulları iç mahalde yapılan aktiviteye, kişilerin kıyafetlerine, sıcaklıklara, hava hızlarına ve neme bağlı olarak değişiklik gösterir. Doğal havalandırmalı binalarda, nor - mal havalandırma yapılan binalara naza - ran daha değişken hava sıcaklığı elde edilir. Fakat bu durum, daha az konfor elde edildiği anlamına da gelmez. Yaz aylarında hava hareketi, büyük açıklık - lar yardımıyla artırılarak konfor algısında değişiklikler yapılabilir. Fakat bu uygu - lama yapılırken oluşacak aşırı cereyan engellenmelidir. Şekil 1.2’de görüldüğü üzere 0.25 m/s hava akışı, kuru termo - metre sıcaklığında 1K’lik düşüş sağlamak - tadır. Bu hava hızları sadece yaz aylarında uygulanabilir fakat doğal havalandırma - nın etkilerini göstermek için çarpıcı bir örnektir. Soğutma faydasını artırmak için gece havalandırması yapılabilir. Bu uygulama, gece nispeten düşük olan dış sıcaklık - ların avantajını kullanarak binanın ön soğutmasını sağlama ve ortalama ışıma sıcaklığını düşürme prensibine dayanır. Ortalama ışıma sıcaklığının düşürülme - siyle, mahalde hava sıcaklıkları artsa bile konfor koşulları sağlanır. Isıl kapasite artı - rılarak, binanın her bir derece ortalama ışıma sıcaklığı artışına bağlı olarak depo - layabileceği ısı miktarı artırılır ve böylece mahallin termal konfor koşullarını sağ - lama kapasitesi artmış olur. Şekil 1.3’te Şekil 1.2. Hava hızının kuru termometre sıcaklığına etkisi Şekil 1.3. Isıl kütle ve havalandırma miktarının pik iç sıcaklığına etkisi Şekil 1.4. Akustik korumalı havalandırma açıklığı