Yeşil Bina Dergisi 10. Sayı (Kasım-Aralık 2011)

52 YEŞİL BİNA / ARALIK 2011 MAKALE enerji kaynağı” olarak tanımlanabilir. Yani yenilenebilir enerji kaynakları doğal olarak yenilenen, hiç bitmeyecek enerji kaynaklarıdır. Başlıca yenilenebilir enerji kaynakları güneş enerjisi ve onun türevleri olan rüzgar enerjisi, jeotermal enerji, su enerjisi, biyokütle enerjisi, hidrojen ener- jisi gibi enerji kaynaklarıdır. Bunlardan güneş ve rüzgar enerjisi ülkemizde ve dünyada yaygın olarak kullanılan yenile- nebilir enerji kaynaklarıdır. Rüzgar Enerjisi Ana kaynağı güneş olan rüzgar, güne- şin atmosferi homojen olarak ısıtamama- sından kaynaklanan basınç ve sıcaklık farkları sonucu oluşmaktadır. Yeryüzünün farklı ısınması, havanın sıcaklık, nem ve basıncının farklı değerlerde olmasına, dolayısıyla farklı basınçta hava hareke- tine neden olmaktadır. Güneşten gelen enerjinin ancak yüzde 1-2’sinin rüzgara dönüştüğü tahmin edilmektedir. Havanın kütlesi az olduğundan rüzgardan sağ- lanacak enerji miktarı, rüzgar hızına ve E nerjinin kullanımı insanlığın varo- luşu ile başlamıştır. İlk çağlarda insanlar ateşi keşfetmiş ve ondan faydalanmışlardır. Çinliler tarafından bulunan kömür, 19. yüzyıla kadar temel enerji kaynağı olarak kullanılmış, daha sonra Amerika’da petrolün bulunmasıyla fosil yakıtların kullanımı artmış ve günü- müze kadar gelinmiştir. Dünyadaki enerji tüketiminin yüzde 90’ının fosil yakıtlar- dan sağlandığı bilinmektedir. Kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtlar sınırlı kaynaklardır; bu nedenle yenile- nebilir enerji kaynaklarına olan ilgi gün geçtikçe artmaktadır. Enerji üretimi ve tüketimi sırasında çevreye verilen zarar, bu ilginin en önemli nedenlerinden biri- dir. Fosil yakıtlar, atmosfere bıraktıkları zehirli gazlar nedeniyle bulundukları çevreyi kirletirken, oluşturdukları sera gazları nedeniyle de iklim değişiklikle- rine sebep olmakta ve küresel olarak tüm dünyayı tehdit etmektedirler. Yenilenebilir enerji, “doğanın kendi evrimi içinde, bir sonraki kısa süreçte aynen mevcut olan mevsimsel farklılıklara bağlı olarak değiş- mektedir. Rüzgardan yararlanarak enerji elde edilmesi çok eski çağlara dayanır. Yel değirmenleri, rüzgar enerjisi sistemlerinin ilk örnekleri olarak kabul edilmektedir. Günümüzde ise rüzgar enerji sistemleri gün geçtikçe gelişen ve kullanımı yay- gınlaşan yenilenebilir enerji kaynakların- dandır. Konutlarda Rüzgar Enerjisinin Kullanımı Rüzgar enerjisi konutlarda doğal hava- landırma ve elektrik enerjisi üretiminde kullanılmaktadır ve rüzgar enerjisinden iki şekilde yararlanılmaktadır: • Pasif sistemler yardımıyla doğal havalandırma • Aktif sistemler yardımıyla elektrik enerjisi elde edilmesi Pasif Rüzgar Sistemleri Doğal havalandırmayla rüzgar enerji- sinden pasif olarak enerji elde edilmek- Rüzgar Enerjisinin Konutlarda Kullanımı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Yrd. Doç. Dr. Şenay Boduroğlu Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Füsun Seçer Kariptaş T.C. Haliç Üniversitesi Mimarlık Fakültesi